17. PRACA ELEKTROWNI W SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM
przestrzennego rozkładu mocy. Częste i szybkie zmiany mocy reaktora wpływają niekorzystnie na trwałość prętów paliwowych i mogą prowadzić do rozszczelnienia koszulek prętów paliwowych i przedostania się produktów rozszczepienia do obiegu pierwotnego. Innymi ograniczeniami są naprężenia w elementach grubościennych: w rurociągach (duże średnice) i w turbinach. Zakłada się, że dopuszczalne zmiany szybkości zmian mocy mogą wynosić + (0,5 — 2%) PNlmm przy zmniej szeniu mocy do 50% PN. Aby zachować tak małe dopuszczalne szybkości zmian, przyjmuje się dużą wartość statyzmu względnego s regulatora prędkości obrotowej turbiny (p. 17.6.3) - do 10%. Elektrownie jądrowe mogą ewentualnie pracować w systemie regulacji trójnej, np. w systemie ERO.
W systemie elektroenergetycznym z podstawowym udziałem elektrowni parowych i elektrowni jądrowych powstaje problem uzupełnienia tych źródeł źródłami mocy regulacyjnej i interwencyjnej, o specjalnych właściwościach i następujących zadaniach:
- możliwość przynajmniej 1 -h2 cykli pracy przerywanej w ciągu doby do pokrycia obciążeń szczytowych;
- możliwość szybkich uruchomień w dowolnym okresie doby i odstawień w przypadkach awaryjnych - np. wypadnięcie bloku podstawowego, gwałtowna zmiana poboru mocy;
- możliwość szybkiej i dużej zmiany mocy w celach regulacyjnych - udział w bieżącej automatycznej regulacji częstotliwości i mocy (ARCM) w systemie;
- zapewnienie elektrowniom podstawowym ekonomicznych warunków pracy (obciążenia).
Wszystkie warunki spełniać mogą elektrownie z turbinami gazowymi oraz wszystkie rodzaje elektrowni wodnych. Warunek ostatni spełniają tzw. elektrownie akumulacyjne, które w dolinie obciążeń pobierają „tanią” energię elektryczną - obciążając elektrownie podstawowe, a w pozostałych okresach wytwarzają energię jednocześnie z energii zakumulowanej i z innej, w tym czasie dostarczanej do turbiny. Maszyny synchroniczne takiej elektrowni pracują w układzie pracy generatorowej - oddając energię do systemu, lub w układzie pracy silnikowej, a pobieraną z systemu elektroenergetycznego energię elektryczną przetwarzają w maszynie mechanicznej na inną postać energii, która nadaje się do akumulowania (sprężone powietrze, woda). Dzięki temu, ten rodzaj elektrowni dla systemu elektroenergetycznego jest źródłem mocy o wartości Pg i odbiorem o wartości Pa. Zatem zmniejsza zmienność obciążenia systemu o
Pre = Pg + Po (17.28)
przy czym Pa - moc pompowania wody lub sprężania powietrza itp.
668