676

18. MODERNIZACJE I NOWE ROZWIĄZANIA KRAJOWYCH ELEKTROWNI

18.1.    PRZYKŁADOWE MODERNIZACJE KRAJOWYCH ELEKTROWNI CIEPLNYCH

18.1.1.    Wstęp

Przemiany gospodarczo-społeczne w Polsce po 1989 roku skutkowały załamaniem produkcji wielu gałęzi przemysłu, a w ich wyniku radykalnym spadkiem zapotrzebowania na energię elektryczną. W krajowym systemie elektroenergetycznym pojawiła się więc nadwyżka mocy, która stwarzała dogodne warunki do przeprowadzenia restrukturyzacji elektroenergetyki, w tym modernizacji i odtwarzania starzejących się mocy wytwórczych krajowych elektrowni.

Rosnące nieustannie od połowy lat osiemdziesiątych XX wieku wymagania w zakresie dopuszczalnych emisji szkodliwych substancji (pyły, S0₂, NO,), przy dominującym udziale węgla jako paliwa pierwotnego do produkcji energii elektrycznej w Polsce, spowodowały, że nakłady na modernizacje w elektroenergetyce po 1990 roku (głównie w ramach kontraktów długoterminowych) koncentrowały się na poprawie parametrów ekologicznych źródeł energii (dobudowie instalacji odsiarczania). Inwestycje te - niekiedy w znacznie wyeksploatowanych elektrowniach - zahamowały jednocześnie naturalny mechanizm wypierania z rynku przestarzałych jednostek, przyczyniając się do ugruntowania w tych latach nadwyżki mocy w systemie elektroenergetycznym.

Jednocześnie w krajach rozwiniętych z początkiem lat dziewięćdziesiątych XX wieku rozpoczął się nowy etap rozwoju elektrowni węglowych, związany z wprowadzeniem nadkrytycznych parametrów pary, co pozwoliło na niemal skokowy wzrost sprawności nowych bloków energetycznych o 7 -t- 8%. Sprawność wytwarzania netto w wielu krajowych elektrowniach systemowych w tych latach wzrastała nieznacznie i była wynikiem „malej modernizacji”, polegającej na doraźnych, wybiórczych - w ramach posiadanych środków - wymianach elementów układów technologicznych. W efekcie zaczęła szybko narastać różnica między sprawnością netto elektrowni cieplnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce (rys. 18.1), będąca źródłem znaczącej różnicy w poziomie kosztów

676