3. SIECI ELEKTROENERGETYCZNE 218
informacji potrzebnych do obliczeń technicznych i ekonomicznych. Przedstawiono dla przykładu katalog linii kablowych (tabl. 3.6).
Odwzorowanie sieci składa się z dwóch części. W pierwszej umieszcza się informacje, takiejak: nazwa struktury sieci, data utworzenia zbiorów lub ich ostatniej aktualizacji oraz liczby gałęzi m i węzłów n. Część druga zawiera pełną listę gałęzi i węzłów (tabl. 3.7 i 3.8).
Każdą gałąź odwzorowuje się przez podanie numerów węzłów łączonych przez gałęzie (wektory I, J), długości gałęzi, nazwy oraz pozycje w katalogu urządzenia odwzorowywanego przez gałąź. Zwykle przyjmuje się linię lub transformator z łącznikami na początku i końcu jako jedną gałąź. Stąd wektor R1 odwzorowuje urządzenie główne gałęzi, a R2 i R3 łączniki na początku i końcu gałęzi.
W liście węzłów' podaje się dla każdego węzła moce dostarczane lub odbierane oraz kategorie odbiorów.
Tablica 3.8. Pełna lista węzłów w odwzorowaniu pierwotnym sieci
Wskaźnik |
Oznaczenia |
Moc dostar- |
Kategoria |
Wskaźnik |
Oznaczenia |
Moc dostar- |
Kateaoria |
pozycji |
węzła |
czona lub |
odbiorców |
pozycji |
węzła |
czona lub |
odbiorców |
odbierana |
odbierana | ||||||
i |
V |
F |
j |
V |
F | ||
kW |
kW | ||||||
1 |
1 |
0 |
0 |
8 |
104 |
8.0 |
1 |
2 |
3 |
-10 |
0 |
9 |
110 |
5,5 |
2 |
3 |
2 |
-9 |
0 |
10 |
203 |
0.8 |
3 |
4 |
11 |
0 |
0 |
11 |
205 |
1,2 |
3 |
5 |
12 |
0 |
0 |
12 |
212 |
0.8 |
3 |
6 |
101 |
5.5 |
2 |
13 |
213 |
0,6 |
3 |
7 |
0 |
0 |
0 |
Tablica 3.9. Informacje definiujące konfigurację sieci oraz lista gałęzi nieczy nnych w sieci z rys. 3.31
Nazwa struktury sieci: Sieć X |
Data założenia lub ostatniej aktua- |
Liczba nieczynnych gałęzi: 3 | |
Konfiguracja sieci: Normalna |
lizacji: 1988.05.10. |
Liczba nieczynnych węzłów. 0 | |
Numer węzła początkowego /„ |
Numer węzła końcowego J„ | ||
11 |
12 | ||
104 |
11 | ||
101 |
110 |
W obliczeniach sieci elektroenergetycznych analizuje się zwykle pewną liczbę konfiguracji różniących się układem połączeń. Mogą to być konfiguracje normalne, awaryjne lub poawaryjne. Dla każdej z analizowanych konfiguracji należy podać zbiór gałęzi i węzłów nieczynnych w danej konfiguracji (tabl. 3.9). Przez elementy nieczynne rozumie się: urządzenia rezerwowe, odstawione do remontu lub wyłączone po awarii.
Odwzorowanie wtórne, oparte na numeracji wtórnej węzłów, jest formowane zwykle automatycznie przez komputery w oparciu o kryterium optymalizacji algorytmów obliczeniowych. Postać odwzorowania wtórnego zależy od układu sieci i rodzaju algorytmu obliczeniowego.
W Polsce najczęściej stosuje się strukturę inwersyjną — do odwzorowania sieci o układach promieniowych, a bloki-węzly — do odwzorowania sieci wielokrotnie zamkniętych. Dokładny opis odwzorowań wtórnych można znaleźć w publikacji [3.8].
Zbiór wartości przepływów mocy czynnej w gałęziach sieci PseP, gdzie; = 1,2 przyjęto nazywać w teorii sieci elektroenergetycznych rozpływem mocy czynnych w sieci [3.1: 3.8]. Analogicznie dla mocy biernych operuje się pojęciem rozpływu mocy biernych, dla prądów zaś operuje się pojęciami rozpływów prądów czynnych i biernych.
Rozpływ mocy w sieci promieniowej jest funkcją układu połączeń w sieci oraz mocy lub prądów odbieranych w węzłach.
W praktyce wyznacza się bądź rozpływy mocy szczytowych, bądź obliczeniowych.
1. Rozpływy mocy szczytowych wyznacza się stosując metody deterministyczne. Do najbardziej rozpowszechnionych należy metoda współczynnika jednoczesności. Stosuje się ją w sieciach wiejskich, rejonowych oraz w instalacjach przemysłowych. Do grupy tej zalicza się również metodę dwuczłonową Liwszyca, stosowaną w sieciach przemysłowych.
2. Rozpływy mocy obliczeniowych wyznacza się stosując metodę prababilistyczną. W praktyce stosuje się metodę zastępczej liczby odbiorników (ZLO) oraz metodę współczynnika zapotrzebowania (metoda k.).
Rozpływ w sieci wielokrotnie zamkniętej jest funkcją układu połączeń, admitancji gałęzi, mocy lub prądów odbieranych w węzłach oraz napięć w węzłach. Przy korzystaniu z najbardziej rozpowszechnionych algorytmów, których podstawą jest metoda potencjałów węzłowych, oblicza się go rozwiązując równania:
— przy rachunku mocami
S = 3UJYU)* (3.27)
— przy rachunku prądami
I=YU (3.28)
We wzorach: 5 — wektor mocy węzłowych; Y — macierz admitancji węzłowych sieci; I— wektor prądów w węzłach; U — wektor napięć węzłowych (fazowych); Ud — macierz napięć fazowych w węzłach względem ziemi.
W Poradniku ograniczono się do omawiania uproszczonych metod wyznaczania napięć i rozpływów w sieciach promieniowych.
Moce odbierane w węzłach zmieniają swe wartości w funkcji czasu (rys. 3.32) [3.10], Zmieniają się w związku z tym zależne od nich przepływy w gałęziach. Zwykle najistotniejszy jest rozpływ mocy szczytowych, tj. mocy maksymalnych w zadanym okresie czasu — najczęściej w jednym roku. Momenty występowania mocy szczytowych odbieranych przez podzbiory odbiorców lub przepływających przez podzbiory elementów, lub nawet przez pojedyncze elementy, na ogół nie pokrywają się. Utrudnia to obliczanie rozpływu. Przepływy w poszczególnych elementach sieci muszą być określane w tej samej chwili. Ze względu na dobór parametrów urządzeń szuka się często wartości szczytowej przepływu mocy.
W celu usunięcia tych trudności wprowadza się pojęcie współczynnika udziału w szczycie
(3.29)