3tom169

4. STACJE ELEKTROENERGETYCZNE 340

oddzielacz oleju. W przypadku usytuowania stacji w pobliżu rzeki lub jeziora konieczna jest pełna ochrona wód tych zbiorników przed przedostaniem się do nich oleju. Pod urządzeniami zawierającymi olej buduje się wówczas misy olejowe szczelne, mieszczące całą ilość oleju zawartego w urządzeniu.

Szczególnie starannej ochrony przed zanieczyszczeniem gruntu wymagają oleje syntetyczne stosowane w kondensatorach starszego typu, gdyż ją to dwufenyle chlorowane o właściwościach silnie toksycznych.

Hałas. Źródłem hałasu w stacjach elektroenergetycznych są przede wszystkim transformatory (hałas ciągły) i wyłączniki pneumatyczne (hałas impulsowy). Przyczyną hałasu są również sprężarki powietrza, lecz zwykle są one instalowane w budynku i hałas powodowany ich pracą nie jest uciążliwy dla otoczenia. Zjawiska akustyczne związane z ulotem nie mają praktycznego znaczenia.

Dopuszczalny poziom hałasu na terenie stacji określa norma PN-92/M-35200 [4.28]. W pomieszczeniach rozdzielni wnętrzowych poziom dźwięku A nie powinien przekraczać 65 dB, a w pomieszczeniu nastawni — 55 dB. Dopuszczalny poziom hałasu na zewnątrz stacji, w zależności od charakteru sąsiadującego terenu podano w tabl. 4.26.

Tablica 4.26. Dopuszczalne natężenie hałasu wg Rozporządzenia Radv Ministrów z dnia 30.09.1980 r. (Dz. U. Nr 24 z 1980 r.)

Rodzaj terenu	Równoważny poziom dźwięku, dB		Maksymalny krótkotrwały poziom dźwięku, dB
	dzień	noc
Obszary objęte ochroną, parki krajoznawcze, obiekty zabytkowe	40	30	65
Podmiejskie tereny wypoczynkowe	45	35	70
Tereny zamieszkałe położone w pobliżu ulic o niedużym ruchu pojazdów	50	40	75
Jw., lecz o dużym ruchu pojazdów	55	45	80
Centralne części miast	60	50	85

Poziom hałasu H_R, w dB, w odległości R większej niż 30 m od jego źródła oblicza się wg wzoru

H_r = H_, +Ai — 101og(2jtR²) —ZAH_ł    (4.45)

gdzie: H, — poziom mocy akustycznej źródła, dB: K — poprawka uwzględniająca odbicie fali głosowej od przeszkody (K = 0 —jeśli w pobliżu źródła nie ma przeszkód odbijających falę, K = 3dB — nie ukierunkowana propagacja hałasu w pobliżu dwóch ścian wzajemnie prostopadłych; K = 6dB — przy trzech ścianach prostopadłych); SA — poprawki uwzględniające tłumienie dźwięku przez powietrze, urządzenia stacji i przeszkody w terenie, przyjmowane od 2 dB dla terenu otwartego do 8 dB dla terenu zabudowanego.

W przypadku kilku źródeł hałasu, obliczenia wg wzoru (4.45) prowadzi się dla każdego źródła oddzielnie, a następnie otrzymane wyniki sumuje algebraicznie.

Poziom hałasu powodowanego przez transformatory energetyczne zależy od mocy znamionowej transformatora i wynosi orientacyjnie od 65-^75 dB dla transformatorów o mocy 10 MV-A do 100-M08 dB dla transformatorów 400 MV A. Poziom hałasu powodowanego pracą wentylatorów chłodzących transformatory wynosi od 75-^90 dB dla chłodnic transformatorów 10 MV • A do 88 -f-108 dB — dla chłodnic transformatorów 400 MV • A. Hałas chłodnic należy dodawać do hałasu transformatora.

Poziom hałasu w odległości ok. 4 m od wyłączników pneumatycznych wynosi 105    135 dB przy wyłączaniu, natomiast przy załączaniu jest o kilka decybeli mniejszy.

Hałas powodowany przez wyłączniki innego rodzaju (np. małoolejowe, gazowe) jest znacznie mniejszy i wynosi 80-^90 dB.

WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ

a - odstęp między osiami przewodów różnych faz _a — obliczeniowy odstęp między osiami przewodów 4    — pole przekroju poprzecznego przewodu

F_f - naciąg przewodów występujący po wyłączeniu prądu zwarciowego

f_m — siła działająca na przewód środkowy F' - siła jednostkowa

F_t — największa siła wzajemnego oddziaływania przewodów

F_a naciąg statyczny przewodów F. - naciąg przewodów występujący w czasie trwania zwarcia

g_Bm‘ — siła ciężkości przewodu H_r — poziom hałasu i_Stx — znamionowy prąd szczytowy i'_v. — znamionowy prąd załączalny

—    prąd ograniczony

i_p — prąd zwarciowy udarowy i_p2 — udarowy prąd zwarcia dwufazowego j_p3 — udarowy prąd zwarcia symetrycznego trójfazowego

I_k — wartość ustalona prądu zwarcia symetrycznego trójfazowego

/ [    — wartość skuteczna składowej początkowej

symetrycznego prądu zwarciowego I_s — prąd znamionowy /_vt prąd znamionowy wkładki bezpiecznika 7_W — znamionowy prąd wyłączalny niesymetryczny I_Swt — znamionowy prąd wyłączalny symetryczny I& — zastępczy cieplny prąd zwarciowy I_Jhr — znamionowy prąd krótkotrwały wytrzymywany

/„    — prąd wyłączeniowy niesymetryczny

—    prąd wyłączeniowy symetryczny k_b — współczynnik bezpieczeństwa

/    — odległość między punktami zamocowania

przewodów

m    —    masa jednostkowa

n    —    liczba przewodów

nn    —    niskie napięcie

NN    -    najwyższe napięcie

a    —    współczynnik plastyczności

—    pojemność baterii akumulatorów

£    —    moduł Jounga

f_c    częstotliwość drgań własnych

F_d    siła działająca na podpory szyn sztywnych

£_{p0 2}    —    granica plastyczności

Ś²    —    średnia kwadratowa obciążenia

Si    średnia wartość obciążenia transformatora

w i-tym przedziale czasu Śj — średnia kwadratowa obciążenia transformatora w czasie S*    moc zwarciowa

SN    średnie napięcie

$KTt    —    moc znamionowa transformatora

Ś²    —    średnia kwadratowa obciążenia

transformatora w czasie r_p S_lh - gęstość zastępczego cieplnego prądu zwarciowego

S*,    —    dopuszczalna gęstość    prądu zwarciowego

tj    —    i-ty przedział czasowymi    łączny czas przepływu prądu zwarciowego

7^    —    czas znamionowy prądu krótkotrwałego

wytrzymywanego

U_if    — znamionowy poziom izolacji dla przepięć

łączeniowych

U_ip    znamionowy poziom izolacji dla przepięć

piorunowych

U_s — napięcie znamionowe U_St — napięcie znamionowe sieci U_pl — napięcie przeskoku WN    wysokie napięcie

X_<a — rcaktancja dławika Z — wskaźnik wytrzymałości przewodu fi — współczynnik do obliczania naprężeń w przewodzie fazowym

y — współczynnik do obliczania częstotliwości drgań własnych A P — straty mocy czynnej Au_di%— spadek napięcia na dławiku, w^r procentach &_b    —    temperatura dopuszczalna długotrwale

—    temperatura dopuszczalna krótkotrwale

y,    współczynnik udaru

(7,    naprężenie gnące wywołane wzajemnym

oddziaływaniem przewodów

literatura

Książki i publikacje

4.1.    Bełdowski T.. Markiewicz H.: Stacje i urządzenia elektroenergetyczne. Warszawa, WNT 1992.

4.2.    Bełdowski T„ Pawuła Z.: Rozdzielnice osłonięte z izolacją gazową SF₆. Przegląd Elektrotechniczny. 1989, Nr 2.

4.3.    Bełdowski T.. Paw uła Z„ Sulkowski T.: Przewody osłonięte z izolacją gazow^rą SF₆. Przegląd Elektrotechniczny. 1991, Nr 3.

4.4.    Dobór izolatorów do warunków zabrudzeniowych. Instytut Energetyki, Warszawa, 1984.

4.5.    Kujszczyk Sz.: Informatyzacja zakładów energetycznych. Warszawa, WNT 1990.