Alegoria - świata wzedstawloneeo w utworze. którv do za znaczeniem dosłownym ma sens
ukryty, zwany alegorycznym, W przeciwieństwie do symbolu znaczenie alegorii jest ustalone przez iranycjęra zatem wiasciwe jej odczytanie wymaga znajomości tejże tradycji. Alegoria pojawia się często w-haikfieiu w przypowieściach. W iiteraturze polskiej funkcjonuje szereg aiegorii ojczyzny (np. Polski-walącego się domu, Poiski-okręiu czy Polski-matki).
Alegoria jest bliska enigmie, bądź naw et z nią utożsamiana. Kwintylian uważał, że alegoria jest enigmą, gdy jest ciemna, nie dość oczywista, ale przestrzegał przed jej nadużyciem.
Cyceron uważał ową niejasność za zaletę i ozdobę. Wg niego alegoria nie tyle jest enigmą, co zawiera enigmę, jako czynnik budzący zainteresowanie, oczekujący rozwiązania i w efekcie rozwiązany. Alegoria jest zagadkowa, ale dostarcza narzędzi do jej rozwiązania.
Rozpatruje się ją na trzech poziomach: słownym - jednoznacznym i nie podlegającym przekształceniom, rzeczowym o znaczeniu dosłownym i rzeczowym o znaczeniu postulowanym (osąd czy instrukcja postępowania)
Ulubiony przykład a, to okręt — państwo.
Alegorię można sobie wyobrazić i przedstawić - jest kategorią z pogranicza literatury i sztuk plastycznych. Jest to symboliczny motyw, jednoznacznie określony i ustalony konwencjonalnie.
Jej istotną cecha jest to, że znaczą w niej zarówno całość i jej poszczególne składniki
Treść alegory czna utworu nadaje się do jednoznacznego odczytania. Na alegorii opierają się często bąiki. Alegoria związana jest z. obiegowymi konwencjami i stereotypami myślowymi oraz. powszechną wiedząc zjawiskach (np. lis w potocznym odczuciu kojarzy się z chytrością). Alegorią posługiwano się najchętniej w średniowieczu i baroku.
Alegoria różni się od symbolu swTsjąjednoznacznością.
Gatunki literackie zbliżone do alegorii: mity (postaci bogów: Achilles - słońce. Helena - ziemia), przypowieści biblijne (parabole), bajki (w tym bajki ezopowe), przysłowia
Ategorezit- umiejętność odszukiwania, wskazywania i rozumienia sensu, czyli domniemanego znaczenia ukrytego, aię użytego tylko w danym kontekście.
Jest to dwustopniowa metoda interpretacji przekazów znakowych (słownych i ikonograficznych). Najpierw odczytuje się znaczenie dosłowne, bezpośrednie, następnie szuka się ukrytego znaczenia głównego. Metoda tu rozwinęła się w okresie starożytności i wykorzystywano ją przy odczytywaniu tekstów biblijnych