AnalizaFinansowaTeoriaPrakty2

Teoria t praktyka analizy fnuinnowyj w przedsiębiorstwie

Reasumując, aktywa to te zasoby majątkowe, nad którymi jednostka sprawuje kontrolę i które służą jej do:

-    osiągania korzyści w formie dopływu gotówki lub jej ekwiwalentów,

-    zabezpieczenia pretensji wierzycieli.

W strukturze zasobów majątkowych wyróżnia się dwie grupy, tj. aktywa trwałe i aktywa obrotowe. Ich rola w procesie osiągania gotówki nie jest jednakowa. Aktywa trwałe zaangażowane są w przedsiębiorstwie przez dłuższy okres (powyżej 1 roku). Z tego też względu uważa się je za mało elastyczne. Nie ma bowiem możliwości bieżącego regulowania ich wielkości do poziomu wykorzystywanych zdolności produkcyjnych, określanych m.in. przez zapotrzebowanie odbiorców i aktywność konkurentów. Decyzje optymalizujące zaangażowanie tych składników majątkowych wymagają czasu i specjalnych zabiegów.

Aktywa trwałe obciążone są dużym ryzykiem. Nakłady na inwestycje ponoszone są w momencie rozpoczęcia ich realizacji lub nawet przed, i nigdy nie ma pewności, czy nastąpi pełny ich zwrot z bieżących wpływów działalności gospodarczej. Koszt zużycia środków trwałych ma charakter stały. Rosnący udział kosztów stałych w kosztach całkowitych jest wynikiem m.in. dokonujących się w skali gospodarki światowej procesów mechanizacji i automatyzacji oraz skracania ekonomicznego czasu użytkowania parku maszynowego. Tendencje zachodzące w strukturze kosztów powodują małą elastyczność przedsiębiorstwa i trudniejsze dostosowywanie się do zmian zachodzących na rynkach. Stąd też w przypadku niepełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych następuje szybkie obniżanie się rentowności, a w dłuższym okresie może nawet nastąpić utrata wypłacalności.

W przeciwieństwie do aktywów trwałych, które spełniają pośrednią rolę w procesie osiągania gotówki, aktywa obrotowe uczestniczą w nim w sposób bezpośredni. Wchodzą one do procesu gospodarczego i tam też podlegają stałym przemianom oraz wymianom, przynosząc nadwyżkę środków pieniężnych. Czas przebywania poszczególnych zasobów aktywów obrotowych w postaci aktywów rzeczowych, finansowych, należności krótkoterminowych itd., uzależniony jest od charakteru procesu produkcyjnego, terminowości regulowania rozrachunków itd. Z reguły czas ten jest względnie krótki. Rozchód zasobów majątkowych musi być uzupełniony odpowiednim przychodem, co stwarza możliwość ciągłego dostosowywania wielkości tych składników do stopnia wyko-

122