Ofjóhur Ziiloicitiii tmuSizy wskaźnikowej u- orane Miiineji finansow ej pmdsięhiorstwt
łają na ocenę drugiego istotnego, powiązanego z rentownością kryterium, jakim jest płynność finansowa.
5.4. Znaczenie wskaźników obrotowości w poprawianiu efektywności gospodarowania
Płynność finansowa jako płynność absolutna oznacza czas wymagany do upłynnienia danego składnika zasobów. W ocenie płynności finansowej zastosowanie znajdują wskaźniki obrotowości (produktywności, rotacji). Ze względu na to, że stanowiąc relację efektu do nakładu wyrażają intensywność wykorzystania zasobów, są również podstawą oceny rentowności. Wskaźniki obrotowości mogą być wyrażone:
a) w razach,
b) w dniach.
W pierwszym wypadku stanowią one relację odpowiednio wyrażonego obrotu do przeciętnego stanu analizowanego składnika zasobów. Ich wielkość informuje o ilości obrotów (wymiany) danego składnika zasobów w analizowanym okresie. Im więc większe wartości przyjmuje ten wskaźnik, tym intensywność wykorzystania zasobu jest większa. Inaczej formułując, niższy poziom zaangażowanego kapitału, przez szybszy obrót jest w stanie przynieść większy obrót.
W drugim wypadku są one ilorazem przeciętnego stanu zasobu pomnożonego przez czas, którego dotyczy ocena (rok, kwartał) do odpowiednio wyrażonego obrotu. W tej postaci wielkość tego wskaźnika wyraża czas, przez jaki pozostaje kapitał zamrożony w danym rodzaju zasobów. Im czas ten jest krótszy, tym większa jest intensywność wykorzystania kapitału.
Przy obliczaniu tych wskaźników istotne jest przestrzeganie zasady współmicrności, ponieważ przedmiotem porównań są dwie wielkości, a więc wielkość strumieniowa (odpowiednio wyrażony obrót) i wielkość stanu (przeciętny stan analizowanego zasobu). Przeciętny stan analizowanego zasobu można ustalić jako średnią arytmetyczną dwóch stanów na początek i koniec okresu. Przy dużej zmienności analizowanej wielkości, średnią ustala się przy przyjęciu za podstawę poziomu na początek okresu i koniec poszczególnych kwartałów.
Licznik wskaźnika, czyli obrót, najczęściej wyraża się za pomocą odpowiednio wyrażonego przychodu lub kosztu.
Por. D. Zarzecki, op.cit., s. 23-26. R.A. Brealey, S.C. Myers, op.cit., s. 1083-10X7.
175