Bilinkiewicz3

Psychoterapia grupowa 459

t

fcatc |f%~nry yacjiJI ino odKiór innego

/w r\Xnych informacji udmtśnitf do jego sposobu por/^J-/j^iw isk i faktów oraz rrlacji nnędTy nimi. Jednoc/dnie

i percepcję społcc/ną jego wypowiedzi

i własnych doświadczeń, próby nowego spąrzema na /.wiązki między /jswistaau a dommcmanymi przyczynami I uwarunkowaniami, a także wysuwanie alternatywnych wyjaśmen • tpcmibow ru/wrązoma istniejących problemów.

Ws/im jcm analiza przezywanych emocji, ich klasy fikają ^tu/wsat^n^ okicsk-mc ech wpływu na ptooeay piznawc/e • ptw»ęp*wamd ntlacji pacjenta z. terapeuta ««ii/ analiM oporu, który pacjenta prób modylikacji jep* myślenia, przezywania I /atonwaaia

pr/ck-i '*iK* mu odhior innego człowieka, czy Nłuzy A* pk«Nid/cnui refleksji pacjenta i prtszenrenia zakresu świadomości. Podobne funkcje spełniajt| klary fikacj e. które polcgajł| na wydobyciu i podkreśleniu isiornej treści i /awaruvtci pr/eka/u nicintencjonalnego w wypowiedzi pacjenta.

Interpretacje s-| isi«*in^ techniką. Stanowią one próby ustalenia a określenia treści wypowiedzi pacienta. dotyczą odmiennego ujmowaniu określonych faktów i /jawnk oraz zwią/kow pr/yc/ynowo-skutkowych między np. motywami, oczekiwaniami a rkistawieniami pacjenta oraz jego zachowaniem się i reakcjami otoczenia.

Zmiana postaw pacjenta zakłada modyfikację zarówno jego schematów poznawczych, jak i komponentów emocjonalnych i behawioralnych. Stąd celowość uzupełnieniu technik. tnldziały wania słownego tworzeniem i stnikturuli/acji| sytuacji. które sprzyjają napływowi informacji pochodzących z różnych źródeł, oraz wymagają od pacjenta 7zunicraronycła dzialuń. Przykładem są techniki hehawioral* rac. odgrywanie ról i rozwiązywanie sytuacji problemowych.

Wśród technik behawioralnych należy wymienić tc. które szeroko posługują sic modelowaniem oraz stosowaniem nagród i kar.

Modiiowanir polega na demonstrowaniu pacjentowi przez terapeutę określonego wznru myślenia, przeżywania i zachowania się. Dotyczy więc pełnienia określonej roli społecznej lula jej poszczególnych fragmentów, zależnie ud celów, lytuacji i warunków. Pacjent może zarówno naśladować terapeutę, jak i za-chowywoć \ię w określony sposób na skutek instrukcji terapeuty.

SliMowanir kar i nagród jest istotą takich technik, jak wygaszanie określonych reakcji przez pozbawienie pacjenta wzmocnień, zapobieganie możliwym lub prjwclnpodnhnym reakcjom, poddanie określonych bodźców kontroli, wywołanie przykrych sIuim>w i reakcji (techniki .^wersyjne">. praktyka negatywna {..inCcr-prctac |n paradoksalna"), implozja. czyli świadome, wielokrotne, długotrwale inten>ywnc piwtar/anie w myślach lub głośno słowa ..stop" przy wystąpieniu objawu. «ogniskowanie luh odwracanie uwagi od określonych tematów, wyobrażanie sobie ciągu /achowiń i lowar/yszących im emocji w nianie czuwania lub iclaksocji. wzmacnianie pewnych reakcji przez terapeutę słowem, przekazywanymi emocjami a zachowaniem

Doskonalenie zdolności do rozwiązyaania problemów zakładu rozwijanie giętkiisc • myślenia, zdolnokci patr/egonia i oceny problemu oraz wyboru optymalnej mel«Hly jego io/wią/aiiia. m.in przez znmiej-s zonie zaik f i krającego wjHywu emocji na procesy intelektualne. Zakłada ze strony pucjentu udział w czynność uch badawczych obejmujących określenie i nazywanie faktów, problcmóu i zadań, ach icenę. formułowanie hipotez’, i rozwiązań. pNlejmowamr «lccy z ja • ekspeiy mentowanie w zakresie weryfikac ja oraz wyciąganie wiuoaków z «1«»swuitkzcn Istotne elementy teg** procesu to: poKzer/cnic opisu rzeczywisluki

a laka aasahra ijawaia w utskcau

Psychoterapia grupowa

Psychologiczne oddziaływania stosowano od niepamiętnych czasów albo indywidualnie. albo grupowo. Odkąd w medycynie zaczęto systematycznie stosować psychoterapię, wykorzystywano do tego celu także grupy pacjentów i Wetterstnind. Becbrcrcw. Prutu.

Grupy, składające się z 7-13 uczestników (opty mul nu liczba wynosi od 9 do II członków), mogą się spotykać 1—2 razy w tygodniu (grupy ambulatoryjne) lub codziennie (grupy stacjonarne). Grupy mają charakter otwarty — okres udziału mc jest ściśle określony i gdy jedna osoba opuszcza grupę, wtedy inna wchodzi na jej miejsce, lub zamknięty — wszyscy uczestnicy grupy rozpoczynają i kończą zajęcia jednocześnie, a czas procy jest dokładnie określony. Skład grupy może być heterogeniczny, czyli uczestnicy różnią się pod względem różnych kryteriów inp. wieku. płci. wykształcenia, zawodu i ul.) lub homogeniczny.

Wprawdzie względy merytoryczne decydują o celowości rozwoju grup terapeutycznych. jednak również argumenty ekonomiczne sprzyjają ich organizacji i wykorzystaniu w lecznictwie. Przyjmuje się. że w grupie zwiększa się poziom motywacji jednostki do wykonania zadań i angażowania się w określoną aktywność, żc sądy i oceny grupy przewyższają oceny jednostki, żc grupa dostarcza więcej rozwiązań problemu niż jednostka, że grupa uczy saę szybciej mz jednostka, wytwarza więcej pomysłów innowacyjnych i podejmuje decyzje

0    większym stopniu ryzyka.

Rezultaty lecznicze grup terapeutycznych wiążą się z działaniem czynników wsparcia v podtrzymania, zaspokojeniem oczekiwań i potrzeb uczestników oraz z udziałem w procesie uczenia się (otrzymywanie i dawanie informacji. pun<u ■ Dywanie, wymiana zwrotnych informacji, analiza przyczynowo skutkowych /wiąz ków. uzgodnienie i korekta sądów oraz poglądów, udział w rozwiązywaniu problemów). Dzięki grupie uzyskuje się poczucie przynolcnuwo wspólnoty

1    solidarności, grupa kontroluje uczestnika i wywiera wpływ aa aśego przez nagradzanie i k uranie, ukazywanie rzeczy w vsi«mc>. krytykę aarry ali uycznych dążeń, wyjaśnienie prawdziwych motyw ow. zmianę wzorców dokowanych min mkcji. Pacjent mu ponadto możność poznania praw określających tworzenie uę i funkcjonowanie grap. dochodzenia do wytyczenia wspołaych celów i ustalenia norm przez kolejne fazy orientacji. oceny a kontroli uraz. rozw ląrama problemów przywództwa, walka między podgrupami i wchłanianiem odchylających się. usprawnień i a komunikacji, funkcjontlnrfo pełnienia ml w wykonywaniu zadań. P**w stawania znaczących przczyc.

W wyniku dzi.il.uuu tych czynników i procesów pacjent noM nzyskaC większą wiedzę o sobie i swoich relacjach z innymi, mure zdobsc nu»r unwąjftmńci ipukcme i interpersonalne. może skorygować nmjt aerdętrcyjne formy zachowaniu. rozwiązać dręczące go tsadaańo i prohłerny. która uiruJnuw funkcjonowanie i zubażają usobusof. mmmm uzyskać poczucie satysfakcji Grupy IrnąmłtjctiM są iwtiraoar prasa terapeutów raraycią w ramach OMytucii les mii orrj im więc przypada nakreślenie zasadniczych eolów aktywno-mi fUrwtla to w dużej latm* skład grupy pad względem brdj • mńaneralnońci sucMfilków. —MII onr met.wly i techmk* luętejmt nona ■■•mu i charakter dąwauici terapeutów W wiciu jpuporh miusj ny nopal ksarowama. opnmica^