Zespoły olfpienne 4*7
Mli pacjentowi towarzyszy rod/ina. powinna ona udzielać wywiadu w ikupcj kolejności (pi> pacjencie).
Do lOżiueow.mu psychozy ważne \ą takie dane. jak: charakter i przebieg aktualnych zaburzeń. historia ewentualnej choroby w przeszłości. jej charaklcr. poziom funketorowanw pacjenta przed chorobą. tod/aj kc/cnia. ewentualne choroby psychiczne w lui/mic FV/a tyra istotny jest wywiad dotyczący stanu zdrowia somatycznego, ewentualnych intoksykacji (alkohol, amfetamina. hnlucynogeny).
l ekarz on /rozumieć, że nawet jego najlepsza wola. by nawiązać bata, wpływanie aa pacjenta i przytaczanie argumentacji, może nie dać rezultatu.
Mimo to powinien on czynić te próby, wyjaśniać swe stanowisko, mówić o swoich decyzjach, nie okłamywać pacjenta i nic stosować podstępów.
Czasem pacjentowi tr/eha podać lek (w przypadku nasilonego pobudzenia, lęku. agresji). Może to przynieść uspokojenie, poprawie kontakt i ułatwić przewiezienie pacjenta do szpitala psychiatrycznego W przypadku osttych psychoz najczęściej hnwiera wskazana jest hospitalizacja. L leków podawanych doraźnie stosuje się najczęściej halopoydol (5 mg), mogą to być również inne leki z grupy przeciw-psychotycznych tchkwpromazyna — 25 rag. Icwopromazyna — 25 mg), jednakże taJupcrydol duje najmniej objawów ubocznych ze struny układu krążenia.
W tej grupie mieści się kilka zespołów, które pojawiają się w wyniku d/ialimin czynników fizykalnych nn o.u.n., zaburzając jego czynność (i powodując ostre, czasem podostre zaburzenia psychiczne), a także strukturę (wywołując ohunon przewlekle, czasem nieodwracalne, postępujące).
Choć zespoły te różnią się obrazem klinicznym, niektóre objawy powinny sugerować organiczne podłoże choroby. Wśród nich są takie, jak: zaburzeń uncatacji. sw udiaiuici. spostrzegania, a także odchylenia, stwierdzane kulaniem siana somatycznego. neurologicznego.
Czynniki wywołujące ostre zaburzenia organiczne tą różnorodne, należą do nich: infekcje, zatrucia (u tym również lekami), odstawienie lub obniżenie dawki siisJLi ••*! ktnrcgo uasiąpibi it/ałe/mcnic. zaburzenia metaboliczne w przebiega chnrób narządowych. układowych, zmiany naczyniowe zwyrodnieniowe, ura/osw, nowotworowe mózgu
h) zaburzenia zuuliowunia przejawiają się zmianami w aktywności ptycbomrOo tycznej (od spowolnienia do bezustannego pobuil/rou. kontrola popędów jest zaburzona): rytm snu często odwrócony, bezsenność / km/nuznymi snami; e) mowa bywa porozrywana, pcneweracje. splątanie, echololia: dl nastrój zmienny, pacjent może wykazywać różne emocje (strach, niepokój, gniew, apatię, euforię, depresję).
e) spostrzeganie jest zaburzone (nierorpoznawanie osób bliskich, omamy.
głównie wzrokowe, czuciowe):
0 myślenie zdezorganizowane, puste, pomięć zaburzona Badanie fizykalne może wykazywać odchylenia, których rodzaj wiąże się i przyczyną ostrego zespołu organicznego.
Postępowanie
korne jest bardzo dokładne zebranie wywiadu i badanie stanu somatycznego, neurologicznego — w poszukiwaniu patogenezy zaburzeń. Szczególną uwagę należy zwrócić na ewentualne objawy, które mogą sygnalizować potencjalne zagrożenie życia, lub powstanie nieodwracalnych zmian mózgowych inp. hipoglikrmia. objawy ogonowe, hipcncunia. objawy sugerujące krwawienie wrwnątnceaszkcmt).
Leczenie w ostrych zaburzeniach psychicznych powinno być przede wszystkim przyczynowe, stąd też miejsce leczeniu, specjalista, który powinien je prowadzać uleżą od stwierdzonej etiologii zaburzeń. (Czasem dochodzi do konfliktu między lekarzami różnych chorób somatycznych i psychiatrami, dotyczącego ustalenia, kto powinien leczyć pacjenta. Szczególnie nu to miejsce wtedy, gdy pacjent jest bardzo pobudzony lub gdy nic ma z nim kontaktu. Trzeba jednak uznać, ze o ile psychiatra ma większe doświadczenie w opanowywaniu pobudzenia czy innych (radnych objawów psychicznych, o tyle specjaliści z zakresu chorób somatycznych są bardziej predysponowani do leczenia pacjentów tej grupy i do nich powinni być d chorzy kierowani, zwłaszcza jeśli w obrazie klinicznym stwierdza się któryś z objawów potencjalnie zagrażających życiu.)
Choć poważne trudności może lekarzowi stwarzać pobudzenie pacjenta, w sytuacji działań doraźnych lepiej unikać podawania leków uspokajających. mogą one bowiem nasilić zaburzenia śwunkiiuwci. zamaskować wolne djnjf choroby, pogarszać funkcje poznawcze, a także potęgować totćnnaeme i prókmc pKjenta Ponadto, pochodne benzodiazepiny są prreciwmska/mr w niektórych chorobach układu oddechowego, nerek, w porfiru Zatem heaptrcimejsie mnie byc podane haśopcndolu w niewielkich dawkach Trzeba lez pmfUc. te makftyti. obniżali próg drgawkowy, mogą niekiedy sprowokować wyugóar ropada padaczkowego Czasem więc w sytuacji dużego pobudzam pojmą t orną psychozą organiczną trzeba zastosować fizyczną metodę ofraacamn mchów
Obraz kliniczny
Badaniem stanu psychicznego stwierdza się a) zaburzenia iwiadonwi. jako cechę najhardziej charakteiystyi/ną Nauk nic tych zahurzed waha uę od przymglenia. wanaułenc ji do śpiączki pacji)0l wykazuje zaburrema uwagi (przerzutnusci utrzymania. -kuruców),
IhuliiMirjjaiiic/ny) topdy otępictinc cccliują się ugołnytn obaunin tpnwnnaa mądntj. a kumek-anąn (spadek lub utiarai w tektme tmtcpmfmem pbrntpt i nrohupt