Capture020

Tebcto 2.2. Rozkład lkzcbno<ci ilo«uA» inielijreiKji * tsbelt 2.1 pr/y lic/hic kUv _t„_w,

Układ ten pokazuje, ile razy pojawia się każdy z wyników, i jest rozkładem lic/eh-ności. Zauważmy jednak, że liczba grup wyników jest tu du/a. Zwykłe zaleca mc ograniczanie liczby klas przez uporządkowanie danych w dowolnie określone grup. zmiennej. Na przykład wszystkie wyniki mieszczące się między 65 i 69. c/\ wyniki z wartościami 65. 66. 67. 68 i 69. można zgrupować razem. Podobnie można zgrupować wszystkie wyniki mieszczące się między 70 i 74. między ⁷5 i 79 ud. Tego rodzaju grupowania danych dokonuje się zazwyczaj, stawiając dla każdego wyniku znaczek przy grupie, w której wynik len się mieści, a następnie licząc znaczki w celu uzyskania liczby przypadków mieszczących się w pos/e/e gólnych grupach. Procedurę tę pokazano w tabeli 2.3.

Tabela 2.3. Rozkład liczebności ilorazów inteligencji Ł tabeli 2.1

Przedział klasowy	Znaczek	Liczebno <C
130-134	I	1
125-129	/	t
120-124	III	3
115-119	mu	6
110-114	mm	7
105-109	mi urn n	12
100-104	lUli Lilii 1MJJ ł nrir fTrrf 1	16
95-99	urn ii	7
90-94	uw iwi nul ii	17
85-09	/////	5
80-84	lilii ittu mu ’Tj'f rrrrr rtrn	15
75-79	HM 1	6
7(5-74	III	3
65-69	I	1
[ Razem		I0U

Dowolnie określone grupy zmiennych noszą nazwę przedziałów klasowych W tabeli 2.3 przedział klasowy równy jest 5. To uporządkowanie danych również jest rozkładem liczebności, a liczba przypadków należących do poszczególnych klas

jest liczebnością. Jedyną różnicę między tabelami 12 i 23 Hanowi ny/mur przedziału klasowego, który w pierwszej równy jest I. a w drugiej 5

Ogólnie rzecz biorąc, rozkładem liczebności jot każde upor/^dkrz-Aame danych, które pokazuje liczebność różnych wartości zmiennej lub ht/ebnntf wartości f,.< cych do dowolnie określonych grup zmiennej, zwanych przedziałami klasowymi

2.3. Zasady posługiwania się przedziałami klasowymi

W uporządkowaniu danych przy przedziale klasowym równym 1. jak to pokazano * tabeli 2.2. zachowane zostają oryginalne wyniki i można je odtworzyć bezpośrednio z rozkładu liczebności bez żadnej straty informacji. Jeżeli przedział klasowy jest większy. powiedzmy wynosi 3. 5 lub 10. narażamy mc na pewną stratę informacji dotyczących pojedynczych wyników, to znaczy na podstawie rozkładu liczebności rue możemy dokładnie odtworzyć wyników oryginalnych. Jeżeli przedział klasowy jest duży w stosunku do całkowitego zbioru wyników, taka strata informacji może być me bez znaczenia. Jeżeli natomiast przedział klasowy jest mały. to klasyfikacja danych w postaci rozkładu liczebności może dać niewiele pod względem wygody w operowaniu danymi w porównaniu z posługiwaniem się wynikami oryginalnymi.

Poniżej przedstawiamy listę reguł, które powszechnie stosuje się przy doborze przedziałów klasowych i które w większości przypadków pozwalają na wygodne posługiwanie się danymi

1.    Wybierz przedział klasowy o takim rozmiarze, by 10 do 20 takich przedziałów objęło wszystkie wyniki. Na przykład, jeżeli najmniejszy wynik w zbiorze wynosi 7, a największy 156. to odpowiedni będzie przedział klasowy równy 10. Spowoduje on podział zbioru na 16 przedziałów. Jeżeli najmniejszy wynik wynosi 2, a największy 38. to w ano przyjąć przedział klasowy równy 3. Da on w efekcie podział zbioru na 14 przedziałów. Jeżeli zbiór wyników tworzą wyniki od 9 do 20. to wygodny będzie przedział równy 1.

2.    Przedziały klasowe powinny być równe 1. 3. 5. 10 lub 20 punktów Odpowiadają one wymaganiom, jakie stawia przed nami większość zbiorów danych.

3.    Zaczynaj przedział klasowy od wartości, która stanowi wielokrotność rozmiaru lego przedziału. Na przykład przy przedziale klasowym równym 5. przedziały powinny zaczynać się od wartości 5. 10. 15. 20 itd.

4.    Uporządkuj przedziały klasowe według wielkości wyników, które zawierają, najwyżej umieszczając przedział zawierający wyniki największe

2.4. Granice dokładne przedziałów klasowy ch

Jeżeli mamy do czynienia ze zmienną ciągłą, a nie dyskretną, wybieramy jakąś jednostkę pomiarową i zapisujemy wyniki w postaci wartości dyskretnych. Zapisu-

39