Capture022

2.6. Rozkłady liczebności skumulowanych

Czasami zdarzają mc sytuacje, gdy interesują nas nic liczebności w obrębie \.m , . przedziałów klasowych, lecz procentowy udział wartości „większych m/ » ..mniejszych ni?’ pewna określona wartość. Informację laka możemy łatwn , , skac. sporządzając rozkład liczebności skumulowanych. Liczebności skumul otrzymujemy, dodając kolejno, począwszy gd dttłUcJjyigbnpści jednostkowe ~w tabeli 2.5 pokazano liczebności skumulowane i procenty skumulowane n./i-ilorazów inteligencji.

Tabela 23. LKKhnoło sicumulouinc i procenty »kumu-lowine dla rozkładu liczebnoici ilora/Ow inteligencji

1	2	3	4
PT7Cdł.ut		l.icrebnok	Skumukma-
Uwowy	Lrczebootf	ikumulouona	ny procent
ILI.)			liczebności
130-134	1	106	100.0
125-129	3	105	99.1
120-124	4	102	96.2
115-119	10	98*	92.5
110-114	•8	88.	83.0
105-109	15	80	75.5
100-1W	20	65	6U
95-99	14	45	42.5*
90-94	II	31	29.2
85-89	* 8	20	18.9
80-84	. *---	L D	11.3
75-79	5	6	5.7
70-74	U	1	0.9
65-69	1	1	0.9
Ra/rm	106

Rozkład liczebności skumulowanych pozwala nam stwierdzić, w jakiej liczbie¹ przypadków wyniki są niższe od pewnej określonej wartości. Na przykład w tabeli 2 5 wid/imy. Ze w 98 przypadkach wynik wynosi 119 lub mniej, w fiu przypadk.K t. wynosi 114 lub mniej itd Podobnie skumulownc procenty liczebności, które otr/> mujc się przez podzielenie liczebności skumulownej przez całkowitą liczbę pr/\ padków. pokazują procent jednostek, które uzyskały wynik niższy od pewnej okre śloncj wartości W tabeli 2.5 42.5 procent jednostek uzyskało wynik 99 lub nizszy. 22,4 procent uzyskało wynik 94 lub niższy itd.

2.7. Tabele

Dane statystyczne często organizuje się i przedstawia w postaci tabel. Wiele takich tabel jest w tej książce. Powinno się je sporządzać tak. by umożliwiały czytelnikowi odczytanie — przy minimum wysiłku - zawartych w nich informacji. Przy konstruowaniu tabel statystycznych do zamieszczenia w pracach semestralnych.

rozprawach mag.Mmk.ch lub doktorskich czy w maszynopisach prze,nac,/mych d<» druku należy mieć na uwadze cały „creg ^ ogólnych. Po pierwvze każda tabela powinni hyć samowystarczalna pod względem objaśnię*. Po drugie, kolumny liczb należy odpowiednio nazwać i uporządkować w logicznej kolejn. tam gd/tc taka kolejność istnieje. Po trzecie, wszelkie konieczne przypisy wyjaśniające powinny być umieszczone u dołu tabeli Po czwarte, informacje zawarie w tabel, mogy być podzielone za pomocą poziomych i ewentualnie pionowych limi Linie takie powinny dzielić tabelę w sposób sensowny, ułatwiać zrozumienie zadanych w niej informacji i poprawiać jej wygląd

Tabele zamieszczone w pracy semestralnej, rozprawie magisterskiej lub doktorskiej bądź w maszynopisie przeznaczonym do druku należy odpowiednio ponumerować Powinny być one umieszczone w tekście, jeśli to możliwe w pobliżu miejsca, gd/ic po raz pierwszy jest o nich mowa.

Odpowiednie skonstruowanie tabeli może nastręczać pewne trudności. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy konieczne jest przedstawienie danych klasyfikowanych na wiele rozmaitych sposobów.

2.8. Wykresy

Wykres jest to graficzne przedstawienie zbioru danych liczbowych bądź pewnego aspektu tego zbioru. Tak jak zwykły obraz lub zdjęcie przedstawia jaki-* aspekt świata zewnętrznego wobec nas. tak samo wykres przedstawia w postaci wizualnej informacje liczbowe. Wykresy umożliwiają nam spójne myślenie w kategoriach wzrokowych o problemach związanych z danymi Zbiory danych często są złożone. Celem wykresów jest ich uproszczenie. Wykresy pomagają w zrozumieniu danych i pozwalają skupić uwagę na samej ich istocie Stosuje się je nie tylko przy przedstawianiu zbiorów konkretnych danych, lecz tak/c jako wzrokowe modele pomocne w myśleniu, tworzeniu pojęć i rozwiązywaniu problemów statystycznych Sprowadzenie problemu do postaci wzrokowej często pomaga w jego zrozumieniu i rozwiązaniu. Oczywiście niektórzy ludzie w większym stopniu niz inni posługują się przedstawieniami wzrokowymi i wyobraźnią. W tym zakresie istnieją między nami znaczne ró/nice indywidualne Jedni myślą wzrokowo, a inni nie.

Wykresy są częścią naszej codziennej rzeczywistości. Gazety, czasopisma popularne. wydawnictwa handlowe, sprawozdania przedsiębiorstw i periodyki naukowe na szeroką skalę posługują się przedstawieniami graficznymi Zagadnienie przedstawienia graficznego mo/jia rozpatry wać w rozmaitych kontekstach, jest ono również ciekawe samo w sobie, tu jednak będziemy się nim zajmować tylko pod kątem przydatności do obrazowania ważnych cech rozkładu liczebności oraz sposobów. w jakie rozkłady liczebności mogą różnić się między sobą Ciekawe omówienie zagadnienia przedstawienia graficznego znajdzie Czytelnik w książce Tuf-tego (1983).

43