Sporządźmy cera/ tabelę, w której nu głównej przekątnej umic< a po obu ktroilach przekątnej korelacje Tabelę tę dzielimy tak v „Il4, ^ !
,Jk P“pr/c^
t |
y |
3 |
1 |
rl3 |
'o I |
r\: fn |
1 |
JM |
Wzór CtfAB pozwala nam tera/ obliczyć korelację między w\nł dardowym z\ a sumą wyników standardowych i Zy crTl ^
W statystyce wielozmiennowej często stosuje się pojęcie »(jy, zakresie różnych zmiennych możemy przypisać różne wagi i obliczyć sum ! ?' wyników. Następnie mo/cmy obliczyć korelację między tymi sumami w ^ inną zmienną bądź sumą ważoną innego zbioru zmiennych. Posługują , korelacją według momentu iloczynowego (mieszanego). W naszym kmi, obliczając korelację między .V, a A\ ♦ X„ które to symbole oznaczaj., rowe, zmienne ważymy proporcjonalnie do odchyleń standardowych W odchylenia standardowe spełniają tu rolę wag. W postaci standardowej k chylenie standardowe równe jest I. Wszystkie zmienne mają wówczas jedr , wagi. Można też zastosować dowolny inny system wag. Na przykład mo/napo;, wagi. które zmaksymalizują korelację między zmienną 1 a sumą ważoną "
Rozpatrzmy teraz korelację sum na przykładzie liczbowym Pr/> -!;-, . mamy trzy zmienne o odchyleniach standardowych j, = 2. s2 = 3. j, = : ^ korelacjach r,: - 0.5. r,, - 0.7. r;, = 0.3. Odchylenia standardowe możnav. w postaci wag w główce i boku tabeli korelacji:
2 |
3 |
4 | |
2 |
1.0 |
0.5 |
0.7 |
3 |
0,5 |
1.0 |
0.3 |
4 |
0.7 |
0.3 |
1.0 |
Jeżeli teraz pomnożymy wszystkie wiersze i kolumny przez wszystkie ukh;. standardowe, czyli wagi. otrzymamy następującą tabelę kowariancji trzech zjt, .
4.0 |
3.0 5.6 |
3.0 5.6 |
9.0 3.6 3.6 16.0 |
Korelację między A', a X: + .Yj obliczamy według wzoru CI\AB W\no>: 8,ó/v4 x 32.2 =0.758. Jeśli zastosujemy wyniki standardowe i przypis/ctm r *■ nym jednakowe wagi. korelacja między ż» a + :» wynosić Nn. I.2/Vi x 2.6 = 0,744.
Możemy też przyjąć inne wagi. Możemy obliczyć takie wagi. by kurcuJ między a sumą ważoną + Z\ była tak duża. jak to jest możliwe. Po*"1-’ na to metoda regresji wielokrotnej, omówiona w dalszym ciągu lego rozd/i-d’-
•ówtoi aa podtuwie
Aotalwck w* »—« ♦ P™*««nnnł,l, ,
***** 1~ ***»« '« «*», .,™,m. -.. ^łljdT"
trzech zmiennych * pmm, uandardowe, * tnene] nJ^ p *
przypisać wagę -I. a mc ♦!. Korelacja. jaką «r/ynumv wfom CNAB. będ/ie korelacja między - »:.
Omówiona tu meiodc. ziłuMrowana na przykładach / tronu /m--- r^.j na stosować w odniesieniu do dowolnej liczby zmiennych Ro/w*,™ ’
i zmiennymi podzielonymi na dwa podzbiory om,k-m zimowych Spcre*». my tabelę korelacji w zwykły sposób , dzielimy ja na ćwiartki z w zimowych w jednym zbiorze i * - m w drogim zhmrze łe/eli zmienne v* ważone wtdfog odchyleń standardowych, to korelację między suma wyników surowych •* zbiorze m zmiennych a zbiorem k - m zmiennych obliczamy na podstawie wzoru Cr.AB Przy wagach jednostkowych obliczona w ten sposob korelacja je« korelacja nucd/% sumami dwóch zbiorów wyników standardowych Możemy te/ zastotować ranę wagi. Przy niektórych zbiorach danych, cboc nie przy wszystkich, zmienne ze zbioru m. gdzie m > I. można określić jako zmienne zależne, a pozostałe k -n zmiennych jako zmienne niezależne. O tym. czy takie ujęcie zmiennych jest właściwe. decyduje charakter danych.
Niezależnie od kwestii przeprowadzania oblic/cn. korelacja wim. wyrażona wzorem CNAB. jest pojęciem bardzo użytecznym. Można wykorzystywjc ja do wyprowadzania bądź po prostu do zapisywania wielu powszechnie stosowanych wzorów, które w innym razie można otrzymać tylko za pomocą żmudnych prze kształceń algebraicznych.
26.3. Korelacja cząstkowa
Przyjmijmy, że w grupie dzieci o znacznym zróżnicowaniu wiekowym przeprowadzono badania testem inteligencji oraz testem zdolności psychoruchowych Zarówno inteligencja, jak i zdolności psychoruchowe rozwijają się z wiekiem. Przeciętnie dzieci 10-letnie są bardziej inteligentne niż dzieci 6-lcuue. Maja również lepiej rozwinięte zdolności psychoruchowe. Wyniki obu testów korelują ze sobą, pomc-waz oba są skorelowane z wiekiem. Dla takich danych możemy obbczyc korelację cząstkową, aby otrzymać miarę korelacji po usunięć,u bądź wyeliminowaniu wpły-
“ "ĆÓ^acza stówa albo »Mlimuw» u*r wptywu ‘”"en^.
łaja one w tvm komekśe.e fcisle znac/eiac **>«*«" N,cth żerna zmiennymi. Cala koretreja między X. a X* *U Ikien, lego. Ze obie le zmienne sa ^^^hcjfswienWŚmy. « «*«* i pewne, u omawiając poprzednio JcJj1j ,,ę4c wynik
zakresie zmiennej X, można podzielis „kowanie W<du.
niewidziany na podsiawie X,. Omga ««* » teszu. czyn osza
51*