Bauman o popkulturze
1

I

»

Bauman o popkulturze

czynność bezużyteczną, albo wręcz szkodliwą ze strony kierującego się kryteriami estetycznymi kolekcjonera wrażeń.

i'    '    *

Źródło

Pijąca, konsumpcjonizm i nowi ubodzy, tłum. Stanisław Obi rek, Wydawnictwo ' . "• WAM, Kraków' 2006, s\ 65-69.

Wolność do konsumpcji

Czymś prawdziwie nowym w naszej sytuacji dzisiejszej jest perspektywa poznawcza. Przebywając nadal w bliskim nowoczesności sąsiedztwie, ostro przeżywając wstrząsy, jakie jej wzlot i zmierzch wywołały, możemy dziś (co więcej: umiemy i chcemy) ogarnąć nowoczesność, spojrzeniem w całości, ocenić jej funkcjonowanie, wydać wyrok na jej zasady konstrukcyjne i ich logikę. O tym właśnie powiada pojęcie ponowoczesności: o bycie zdefiniowanym i zdeterminowanym przez laki bycia „po", bycie kształtowanym przez świadomość tego faktu. Ponowoczesność nie oznacza bynajmniej końca ani dyskredytacji, ani odrzucenia nowoczesności. Ponowoczesność to nic innego niż umysł nowoczesny przyglądający się uważnie, trzeźwo i z namysłem własnym dokonaniom i intencjom, jakie im przyświecały, wcale nie zachwycony tym, co widzi, a więc ogarnięty pragnieniem zmiany. Ponowoczesność to tyle, co nowoczesność wkraczająca w wiek dojrzały; nowoczesność spoglądająca na siebie z dystansu raczej niż od środka, sporządzająca remanent zysków i strat, poddająca się psychoanalizie, wykrywająca pragnienia, z jakich wtedy, gdy kierowały jej uczynkami, nic zdawała sobie sprawy, uświadamiająca sobie poniewczasie ich sprzeczność wzajemną i niespójność. Ponowoczesność to nowoczesność dowiadująca się o własnej niemożliwości; samokontrolująca się nowoczesność — świadomie wzdragająca się przed tym, co niegdyś podświadomie czyniła.

W toku intensywnej introspekcji wzrok badawczy pada też na trójjcdyną formulę wolności, równości i braterstwa, jaka wypisana była na sztandarach nowoczesnych zastępów. Widać wyraźnie, jeśli się dobrze przyjrzeć, że jakkolwiek się stratedzy wysilali, nie udało się im nigdy osiągnąć wszystkich trzech celów na raz. Okazywało się z reguły, że wolność buntowała się przeciw równości, marzenie o równości kłóciło się z praktyką wolności, zaś braterstwo niewiele

55