granicach od 0,8 do 3%. Wymienione czynniki wpływają również na intensywność jego wyzwalania się. Skurcz wtórny tworzyw termoplastycznych bezpostaciowych jest mały, wynosi np. dla polichlorku winylu około 0,2%.
Wskutek osiągnięcia przez narzędzie temperatury pracy t,
odpowiadającej początkowi skurczu pierwotnego, wymiar powiększa się
do wymiaru L , przy czym 6^
L
Lgt = Lg (1 + “ At>>
(4.8)
gdzie a jest współczynnikiem rozszerzalności liniowej materiału gniazda narzędzia, zaś At przyrostem temperatury. W związku z
powyższym występuje skurcz rzeczywisty, definiowany jako
L - L
S = -£ 100%.
rz L .
gt
Podstawiając zależność (4.8) do zależności (4.9) i uwzględniając wzór (4.7), otrzymuje się wzór przybliżony
(4.10)
Posługiwanie się w praktyce skurczem rzeczywistym, podczas obliczania wymiarów jest utrudnione i jak się okazuje na ogół mało konieczne, stąd z wystarczającą dokładnością stosuje się skurcz obliczeniowy. Oznaczając wymiar projektowy (lub zaobserwowany) przedmiotu L^, odpowiad -,cy mu wymiar gniazda formującego określa
Rys. 4.6. Ogólna zal i odpowis narzędzia;
S = S + a At 100. rz o
(4.9)
zależność
100 L
L =
pr
g 100
(4.11)
i odwrotnie
L = L ' Pr g
1 -
100
(4.12)
Na rysunku 4.6 przedstawione jest to równanie dla różnych wartości Sq. Wszystke proste Lpr = f(L ) leżą ponij^j prostej nachylonej pod kątem (1T/4) rad, bowiem prosta ta jest graniczną dla
S = 0. Wykres ten as o
Problematyce prac, głównie o chaj liczne opracowania B. Chwalisz i L. Chł
4.2.2. NAPRĘŻENIA VI
Odstępstwa z; od teoretycznych, p we wstępie do ninie do zagadnień naprężi Naprężenia v własnych cieplnych Naprężenia gradientem prędkość
268