Wybierając konkretny rodzaj umowy, producenci i nabywcy tworzą kanał kontraktowy, określając zakres wspólnego działania i wzajemne zależności.
Kuna! korporacyjny
Kanał korporacyjny powstaje w wyniku podporządkowania kolejnych ogniw w kanale dystrybucji jednemu przewodnictwu, przy czym może to być podporządkowanie ekonomiczne oraz prawne.
Pionowe integracje typu korporacyjnego często polegają na rozwijaniu przez producenta działalności handlowej czy handlu o działalności wytwórczej. Zainteresowanie tworzeniem kanału korporacyjnego wzrasta wraz z rozszerzaniem możliwości podnoszenia stopnia efektywności gospodarowania w wyniku podejmowania działalności zintegrowanej. Rezultaty osiągane w tego typu działalności są główną przesłanką tworzenia kanału korporacyjnego. Ponieważ zakres tych korzyści jest zróżnicowany, zależy on od opłacalności podejmowanych działań.
Przejawem tego są takie działania, jak:
koordynacja i synchronizacja funkcji i czynności podejmowanych w kanale, standaryzacja środków i procedur działalności, stosowanie technologii w działaniach na wielką skalę,
- ograniczania ryzyka i niepewności działania.26
Każdy kanał korporacyjny odzwierciedla kapitałochłonny sposób wiązania działalności produkcyjnej i handlowej, mimo zmniejszania zdolności dostosowawczej do warunków działania; może leż prowadzić do znacznego zmonopolizowania rynku i wzrostu kosztów dystrybucji. Kolejną cechą lego typu kanału jest kwestia prawa własności uczestników kanału w relacji do podmiotów tworzących dany kanał. Najczęściej jeden uczestnik kanału powinien mieć prawo własności w stosunku do wszystkich podmiotów tworzących dany kanał dystrybucji (kapitał własny). Natomiast od jednego do wielu podmiotów powinien posiadać kanał częściowo własny. Uczestnicy kanału powinni być także niezależni ekonomicznie, organizacyjnie oraz prawnie, co występuje w kanałach obcych.
Z uwagi na prawo własności wyróżnia się:
kanał własny (jeden uczestnik kanału posiada prawo własności w stosunku do pozostałych podmiotów wchodzących w skład danego kanału) kanał częściowo własny (jeden z uczestników ma prawo własności w relacji do jednego lub kilku podmiotów)
kanał obcy (uczestnicy kanału są niezależni ekonomicznie, organizacyjnie, prawnie).27
L. Garbarski, 1. Rutkowski, W. Wrzosek, Marketing ... (1998), op. cii., s. 372.
A. Czubala. Pośrednicy w kanałach dystrybucji% Wyd. Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Kraków 1994, s. 53.
We współczesnej literaturze marketingu zdecydowana większość producentów, aby dotrzeć ze swoim wyrobem do finalnego nabywcy, korzysta z pośrednictwa zewnętrznych instytucji, czyli kanałów pośrednich. Kanały pośrednie, zgodnie z kryterium icłi uczestnictwa w przepływie prawa własności, dzieli się na dwie kategorie. Pierwszym typem pośrednika w kanale jest kupiec, przejmujący prawo własności do płynących przez kanał produktów (między innymi hurtownicy, detaliści oraz inne przedsiębiorstwa). Kolejnym typem jest agent, który najczęściej nie kupuje produktów, lecz aktywnie uczestnicy w przeprowadzaniu transakcji kupna-sprzedaży (najczęściej są to agenci i brokerzy).
Udział w kanale dystrybucji pośredników zależy od sumy korzyści, jakich dostarczają dostawcom i odbiorcom. Użyteczność pośrednika w kanale jest uzależniona od zapotrzebowania na jego działalność ze strony ogniwa mającego zapotrzebowanie na jego usługi. Zapotrzebowanie na usługę jest głównie uznaniem skuteczności i efektywności w rozmieszczaniu i oferowaniu produktów. Pośrednicy handlowi angażowani są przez producentów, gdy ich produkty mają być dostarczone drobnym, rozproszonym nabywcom i/lub gdy produkty mają wejść na nowe rynki. Celowość działalności pośrednika w kanale dystrybucji to docieranie do właściwych segmentów rynku dzięki fachowości i stwarzanie dogodnych warunków zakupu. Profesjonalizm i umiejętności pośredników pozwalają na przekształcenie nabywców potencjalnych w lojalnych nabywców danego produktu. Pośrednie kanały dystrybucji występują na rynkach dóbr konsumpcyjnych i produktów przemysłowych (dóbr inwestycyjnych, produktów dodatkowego wyposażenia oraz surowców).
Pośrednicy na podstawie uczestnictwa w przepływie prawa własności do produktu dzielą się na:
25