ii-
Rodzaj gruntów spoistych makroskopowo określa się na podstawie próby waleczkowania, a w przypadkach wątpliwych uzupełnionej próbą rozmakania.
Próba waleczkowania
1. Ze środka większej bryły gruntu bierze się grudkę gruntu o wilgotności
naturalnej*.
2. Z grudki usuwa się ziarna żwirowe i formuje palcami kuleczkę średnicy 7 mm.
3. Z kuleczki formuje się wałeczek na wyprostowanej lewej dłoni, prawą nieznacznie naciskając grunt i przesuwając wzdłuż lewej z szybkością około 2 razy na sekundę.
4. Czynność tę prowadzi się do momentu, aż wałeczek osiągnie jednakową na
całej długości średnicę 3 mm.
5. Jeśli wałeczek nie wykazuję spękań i nie łamie się przy podniesieniu go w palcach do góry, zgniata się go, ponownie formuje kuleczkę i wałeczkuje od nowa.
6. Kolejne czynności waleczkowania do średnicy 3 mm i formowania kuleczki wykonuje się tak długo, aż wałeczek po uzyskaniu średnicy 3 mm rozsypuje się ' lub zaczyna pękać.
7. W czasie waleczkowania gruntu obserwuje się:
— rodzaj spękań (podłużne czy poprzeczne),
— zmiany wyglądu powierzchni wałeczka (czy wałeczek pozostaje przez cały czas matowy, czy i kiedy nabiera połysku).
8. Charakter spękań oraz wygląd wałeczka pozwalają na określenie rodzaju ; gruntu spoistego (stopnia spoistości) według tabeli 8.
9. Próbę waleczkowania przeprowadza się na co najmniej dwóch grudkach (kulkach) gruntu, a w przypadku wyraźnej niezgodności wyników - dodatkowo na trzeciej kulce.
Rozbieżność wyników przy założeniu, że wałeczkowanie zostało wykonane j prawidłowo może świadczyć o niejednorodności próbki gruntu, co powinno zostać odnotowane w rubryce „uwagi” (formularz badań makroskopowych).
Próba rozmakania
1. Próbkę umieszcza się na siatce o wymiarach boków oczek kwadratowych 5
mm i zanurza w całości w zlewce z wodą destylowaną. i
2. ' Mierzy się czas rozmakania grudki od chwili zanurzenia w wodzie aż do momentu przeniknięcia jej przez oczka siatki w wyniku rozpadnięcia.
3. Czas rozmakania, zależny od zawartości frakcji iłowej w próbce, pozwala na zaliczenie jej do odpowiedniego rodzaju gruntu, zgodnie z tabelą 8.
Próba rozcierania
1. Grudkę gruntu przeznaczonego do badań rozciera się między dwoma palcami zanurzonymi w wodzie.
W przypadku gruntu suchego grudkę należy lekko zwilżyć.
i nazwy grantów spoistych
Rozpoznawanie stopnia spoistości gruntu |
f |
grudka rozmaka natychmiast |
■8 1 ii 5,3 |
■§ I 3 1 2 3 II &g |
grudka rozmaka w czasie od 1 do I |
1 a |
>1 jj | |
1 il Ł! 3 |
Ś ^ fi 11 - 3 "i.-a i! |
•K | U |
4.2 ś 1 jl! lit s lag |
|| iii, 111 aft lii |
1 1 g 11 l! | |||
i? ii ii i! r |
liis ip |
■•g. |
s |
3 41 |
1 |
1! |
& | a S |
•a 3 s a g 'H 3 |
l\tt C" |
£* s a •e s Su |
& 1 sl |
3 f |
4 |
i E |
-•a |
Łj III iii | |
s 1 iląs i |
fi |
li |
1 ii |
4 |
1 |
& J |
|4| {la Hi | |
Rodzaj gruntu. |
i! ?*S II |
g $ £)siod |
li •j 3 |
fi! 1 Ł’* ,8 |
I N |
11 |
lis |4 |
* ll 1 |