Rozdział VI
***** wskaźnikami różnych s,„s«nk6w kźech faz w smncie (stałej, da-kłej i gazowej) są następujące parametry.
_ gęstość objętościowa gruntu,
_ Lstość objętościowa szkieletu gruntowego,
mm .
P=T
gd“'" _ gęstość objętościowa (Mg/rn3 - g ■ cm J).
' _ masa próbki gruntu w stanie naturalnym (g),
V - objętość badanej próbki 6™”“ <c”jj charakteryzujących struktur*
Gęstość objętościowa jest jJ* ' ^artośtS zależy od składu mineralnego, po-
no-teksturalne właśctwośct gru ó . I ^ Lienną. Gęstość objętośc.a
_ obliczania wielkości osiadań,
7on*""S - d. Obliczani, inngcb parametrów, , _ gęstości objętościowej szkieletu gruntowego,
_„pstości objętościowej gruntu pod wodą,
- porowatości, wskaźnika ‘^adTua^lch o strukt-
Gęstość objętościową gruntu wyz żeń osiadań i stateczności zbocH
“2 która chara,cteryz*e gwntw wamnkad
naturalnych. W wyjątkowych przypadkach, gdy wiadomo, że grunt będzie pracował w stanie naruszonym (np. nasypy kolejowe, drogowe itp.), wykonuje się badania dla próbek o wilgotności naturalnej (NW), zagęszczając je do odpowiedniego, uprzednio stwierdzonego zagęszczenia.
W zależności od rodzaju gruntu oraz stanu i wielkości próbki przeznaczonej do badań przy oznaczaniu gęstości objętościowej gruntu stosuje się jedną z czterech metod:
1) metodę pierścienia tnącego,
2) metodę rtęciową, przy zastosowaniu objętościomierza lub przy zastosowaniu krystalizatorka z płytką,
3) metodę wyporu hydrostatycznego wody lub cieczy organicznych (nazywaną popularnie metodą parafinowania),
4) metodę oznaczania gęstości objętościowej w cylindrze.
Pierwsze trzy metody stosuje się przy badaniu gruntów spoistych, drugą i trzecią również dla gruntów skalistych, metodę czwartą — przy badaniu gruntów sypkich.
, Metodę pierścienia tnącego stosuje się przy badaniu próbek gruntów spoistych
0 nienaruszonej strukturze, o dostatecznie dużej objętości oraz w stanie pozwalającym na zastosowanie pierścienia bez naruszania struktury próbki. Metodę tę stosuje się także, gdy grunt będzie pracował w stanie naruszonym w wymienionych wyżej przypadkach.
Metodę rtęciową stosuje się przy badaniu gruntów o dużej spoistości, których próbki nie rózkruszają się w czasie badania. Nie stosuje się jej dla pTóbek makro-porowatych lub spękanych.
Oznaczenie w wodzie (i parafinie) stosuje się przy badaniach próbek gruntów spoistych, których objętość lub stan nie pozwalają na wycięcie próbki za pomocą pierścienia. Metodę tę można stosować dla próbek o dowolnej wielkości i kształcie.
Wszystkie wymienione metody zalecane są zarówno przez PN-88/B-04481, jak
1 przez BS: 1377: Part 2: 1990, p. 7 oraz DIN 18125-1 (08.95). Różnice polegają na szczegółach technicznych wykonywania badań.
2.1. Sprzęt pomocniczy
1. Pierścień metalowy o średnicy i wysokości około 4 cm wykonany z nierdzewnej stali, z dolną krawędzią zaostrzoną od strony zewnętrznej. Pierścień powinien mieć nasadkę umożliwiającą wciśnięcie go do gruntu (ryc. 22).
2. Suwmiarka.
3. Nóż o prostej krawędzi ostrza.
2.2. Przebieg badania
1. Waży się pierścień (bez nasadki) (m,).
2. Za pomocą suwmiarki mierzy się wysokość i średnicę pierścienia, obliczając jego objętość ze wzoru:
U
101