[£>Beata Ostrowska [£> Twoja matura - chemia
obserwacje: Potas od razu zapala się w zetknięciu z wodą, sód reaguje mniej gwałtownie. Można też mierzyć czas, w którym metal zniknie z powierzchni cieczy. W krystalizatorze z potasem stanie się to szybciej, wnioski: Potas jest bardziej aktywny niż sód.
4. Metan można zbierać pod wodą, ponieważ nie reaguje z nią, ani też w niej się nie rozpuści. Jest lżejszy od powietrza, dlatego probówka odwrócona jest do góry dnem.
5. a) alkohole łatwopalne: metanol, etanol, pentan-l-ol
b) dobrze rozpuszczają się w wodzie: metanol, etanol, propano-l,2,3-triol, etano-l,2-diol
c) dobrze rozpuszczają się w n-heksanie: pentan-l-ol
Rozpuszczalność alkoholi i innych związków chemicznych reguluje zasada: podobne rozpuszcza podobne. Związki chemiczne o podobnej budowie rozpuszczają się w sobie wzajemnie. Alkohole o krótkich łańcuchach węglowych lub z dużą ilością grup hydroksylowych będą dobrze rozpuszczać się w wodzie (rozpuszczalniku polarnym). Każda dodatkowa grupa hydroksylowa zwiększa polamość związku chemicznego. Gdy długość łańcucha węglowego rośnie, związek coraz trudniej rozpuszcza się w wodzie, a coraz łatwiej w rozpuszczalniku niepolamym, jakim jest n-heksan.
6. a) W prezentowanym zestawie laboratoryjnym wytwarza się metan.
b) Gaz jest nierozpuszczalny w wodzie i lżejszy od powietrza.
c) CH3COONa + NaOH CH4 + Na2C03
7. Celem doświadczenia jest wykazanie, że wodny roztwór alkoholu etylowego ma charakter obojętny. Podobnie jak woda nie zmienia zabarwienia fenoloftaleiny ani uniwersalnego papierka wskaźnikowego. Alkohole, mimo obecności w cząsteczkach grup OH, nie dysocjują na jony.
8. a) Mg2C3 + 4H20 -» 2Mg(OH)2 + C3H4
b) ALA + 12HC1 -> 3CH4 + 4A1C13 lub CaC2 + 2H20 -> C2H2 + Ca(OH)2
9. I. Cu + HC1 —> nie zachodzi
H. Cu + 2H2S04 CuS04 + S02 + 2H20
III. Cu + 2AgN03 -> Cu(N03)2 + 2Ag
IV. Cu + 4HN03(stęż.) -> Cu(N03)2 + 2N02 + 2H20
10. zapis cząsteczkowy:
3C6H12 + 2KMn04 + 4H20 -» 3CH3(CHOH)2(CH2)2CH3 + 2Mn02 + 2KOH zapis jonowy:
3CH-CH=CH-CH-CH-CH + 2MnO" + 4H O->► 3 CH—CH—CH—CH—CH—CH, + 2MnO + 20H~
^ | | ł z u 2
OH OH