CCI20111111127

obwodu anodowego obwód drgający znajdzie się pod napięciem U_a 3 wytworzą się w nim drgania o częstotliwości rezonansowej

2tc )/ LC

Sprzężenie indukcyjne cewek L i L_s powoduje na siatce triody napięcie zmienne u_s o tej samej częstotliwości. To zmienne napięcie wywoła odpowiednie zmiany prądu anodowego również o tej samej częstotliwości. W wyniku więc drgający sygnał na siatce powoduje drgania prądu anodowego, który z kolei dostarcza energii na pokrycie strat w obwodzie drgającym. W ten sposób układ tan staje się generatorem samowzbudnym.

Sprzężenie obwodu drgającego z obwodem siatki jest przykładem sprzężenia zwrotnego dodatniego.

Przez zmianę pojemności C lub indukcyjności L można uzyskać zmianę częstotliwości drgań. Generator drgań daje więc możliwość otrzymywania prądów przemiennych o żądanej częstotliwości.

Istnieje szereg innych bardziej złożonych układów generatorów elektronicznych tak lampowych, jak i tranzystorowych.

8.16. Zasada działania radia

Zagadnienie przesyłania przez radio mowy albo muzyki związane jest z szeregiem procesów fizycznych, spośród których wyodrębnić można trzy główne grupy:

1)    w urządzeniu nadawczym zachodzą następujące procesy, wytwarzanie drgań wielkiej częstotliwości, przekształcanie dźwięków na drgania elektryczne o małej częstotliwości (są to częstotliwości akustyczne), modulowanie nimi drgań wielkiej częstotliwości i zasilanie drganiami zmodulowanymi anteny nadawczej;

2)    rozchodzenie się w przestrzeni fal elektromagnetycznych;

3)    w urządzeniach odbiorczych wychwytywanie fal przez antenę, wydzielanie drgań o określonej częstotliwości, przekształcenie ich na częstotliwości akustyczne i w końcu na dźwięk.

W urządzeniu nadawczym wytwarzanie drgań odbywa się w generatorach nietłumionych drgań elektrycznych o wielkiej częstotliwości. W opisanym generatorze drgań (rys. 8-35) cała energia jest skoncentrowana w polu elektrycznym kondensatora i w polu magnetycznym cewki, promieniowanie takiego obwodu na zewnątrz jest bardzo słabe. Toteż urządzenie nadawcze poza generatorem drgań zawiera szereg obwodów dodatkowych, mających na celu utrzymywanie stałości częstotliwości drgań, szereg wzmacniaczy i sprzężony z nimi układ otwarty, którym jest antena wy-promieniowująca fale elektromagnetyczne. Nadawanie przez radio muzyki lub mowy odbywa się w ten sposób, że w nietłumionej wytwarzanej przez generator drgań fali wielkiej częstotliwości, zwanej falą nośną (rys. 8-36 a), zmienia się — moduluje się jej amplitudę zgodnie z doprowadzonymi do nadajnika sygnałami z obwodów mikrofonowych w postaci drgań małej częstotliwości (muzyka, mowa), (rys. 8-36 b).

1\1	LAMIA	l\l	i\W
		m	lit

Rys. 8-36. Fala nośna (a), fala z obwodu mikrofonowego (b) i fala zmodulowana (c)

Zmodulowana w ten sposób fala (rys. 8-36 c) po odpowiednim wzmocnieniu zostaje wypromie-niowana prze antenę.

Urządzenie odbiorcze składa się z anteny i odbiornika. Fale elektromagnetyczne wywołują w antenie odbiorczej i odbiorniku prądy przemienne. Chcąc uzyskać słyszalny odbiór w słuchawkach telefoniczńych lub głośniku, należy przede wszystkim dostroić odbiornik z anteną do częstotliwości fali nośnej stacji nadawczej. Dostrajania dokonuje się przez regulację pojemności i indukcyjności obwodu antena-odbiornik aż do osiągnięcia rezonansu. Otrzymany prąd o wielkiej częstotliwości w odbiorniku należy wyprostować, by otrzymać prąd o małej częstotliwości, który płynąc przez słuchawkę albo przez głośnik odbiornika odtworzy odbierane dźwięki.

Prostowania prądu dokonuje się za pomocą detektora. Najprostszy jest detektor „kryształowy” lub dioda germanowa. Styk półprzewodnika z ostrzem metalowym ma właściwość jednokierunkowego przewodzenia prądu zmiennego, tak jak prostowniki. Rys. 8-37 przedstawia schemat najprostszego odbiornika detektorowego Obwód anteny jest sprzężony indukcyjnie z obwodem drgającym

255