Jeżdze motorowerem Komar7

chwili, gdy pod naciskiem gazów spalinowych tłok znajdzie się w zwrocie wewnętrznym.

Ostatni — czwarty suw — jest suwem wydechu, podczas którego tłok poruszający się do góry usuwa „wykorzystane’* rozprężone spaliny na zewnątrz silnika. Zawór wydechowy jest wówczas otwarty (rys. 5-6dj, a spaliny uchodzą do rury wydechowej i tłumika. W dalszym ciągu, tzn. gdy tłok znajdzie się w zwrocie zewnętrznym, a wnętrze cylindra jest już opróżnione z gazów spalinowych, zawór wydechowy zamyka się, zawór ssący otwiera, a tłok poruszający się ku dołowi zasysa świeżą mieszankę i cykl roboczy silnika rozpoczyna się na nowo.

W trakcie objaśniania zasady działania silnika czterosuwowego zauważyliśmy, że pełny cykl roboczy zamknął się w czasie czterech suwów tłoka, a zatem dwóch obrotów wału korbowego, przy czym gazy spalinowe przekazały swoją energię na tłok tylko w trakcie jednego suwu zwanego, jak już wyżej powiedzieliśmy, suwem pracy. Zawory w tym typie silnika mogą być umieszczone w cylindrze w sposób pokazany na rysunku 5-7a lub w głowicy (rys. 7-5b). W pierwszym przypadku mówi się, że silnik jest dolno-zaworowy, w drugim że — gómozaworowy.

Zastosowanie silników wynikające z różnic pomiędzy dwusuwem a czterosuwem

W poprzednich punktach poznaliśmy zAsady działania silników: dwusuwowego i czterosuwowego. Zauważyliśmy również niewątpliwie, że silnik dwusuwowy jest mniej skomplikowany od czterosuwowego. Jest to jego główna zaleta, z której wypływają następne, takie jak łatwiejsza obsługa i niższe koszty produkcji. Zalety te oraz niewielkie zapotrzebowanie mocy potrzebnej do po-

Ruszania motoroweru skłoniły konstruktorów do zastosowania w łych pojazdach prawie wyłącznie silników dwusuwowych- Sil- • niki czterosuwowe są stosowane bardzo rzadko i to głównie przez 1 firmy japońskie, jak Honda i włoskie jak Motom. Cała Europa, która jest kolebką motorowerów, stosuje w zdecydowanej większości ] silniki dwusuwowe. Ogólnie można powiedzieć, że produkowanych na świecie motorowerów ma silniki dwusuwowe. Wobec takiej sytuacji dalszą część książki poświęcimy wyłącznie silnikom dwusuwowym. Obecnie, jedynie dla ogólnego zorientowania Czytelnika, przedstawimy zasadnicze różnice występujące pomiędzy silnikami dwusuwowymi i cztero*uwowymi.

Rys. 9-8. Mechanizm rozrządu

silnika gómoasaworowego

I — koto zębate na wale korbowym, f — koto zcbate połączona z krzywka, t — krzywka. 4 — dlwigńui. I — popychacz. I — zawór. 7 — prowadnica zaworu. • — sprężyna zaworu. • — dlwlg*

Różnice wewnętrzne. Z zasady działania silnika wynika zasadnicza różnica, którą jest rozrząd konieczny dla pracy silnika czterosuwowego. Jest to mechanizm (rys. 5-8) skomplikowany, limtow* ny w produkcji i trudny w obsłudze. W silnikach czterosuwowych stosuje się zasadniczo dwa rodzaje rozrządu, tzw. gómozaj lub dolnozaworowy.

Przy rozrządzie górnozaworowym zawory umieszczone wicy, natomiast w dolnoza worowym — w cylindrze. W mo Werach stosuje się wyłącznie silniki górnoza worowe (mo z takim silnikiem ma lepsze przyspieszenia).