fazie. Przypuśćmy, że zezwoje uzwojeń połączone są w gwiazdę (dla przejrzystości rysunku nie oznaczono na nim połączeń między bokami zwojów). Do początków zezwojów A, B i C doprowadzono napięcie z sieci trójfazowej, pod wpływem którego w zezwojach płyną prądy iA, iB, ic■ Rys. 13-5 przedstawia wykres sinusoid tych prądów, które są w fazie przesunięte względem siebie o 120°, czyli o 1/3 okręgu. Prądy te, płynąc w uzwojeniu stojana, wytworzą pole magnetyczne.
Ropatrzmy przebieg linii magnetycznych pola w chwili początkowej, za którą przyjmujemy początek okresu zmienności sinusoid na rys. 13-5. Z rysunku tego wynika, że w chwili tej wartość chwilowa prądu w fazie A jest szczytowa, dodatnia, w fa-
Rys. 13-5. Wykres sinusoid prądów przepływających przez uzwojenie trójfazowe stojana dwubiegunowej maszyny synchronicznej
Rys. 13-6. Pole magnetyczne wytworzone przez prąd trójfazowy w chwili, gdy ia osiąga wartość szczytową
zach B i C ujemna i równa połowie szczytowej. Na rys. 13-6 oznaczamy zwroty prądów w bokach zezwojów. W chwili początkowej prąd dopływa do uzwojenia przewodem A, odpływa zaś przewodami B i C. Stosując regułę śruby prawozwojnej, wyznaczamy zwroty przebiegu linii magnetycznych dokoła każdego boku zezwojów. Pola magnetyczne poszczególnych boków wytworzą wypadkowe pole magnetyczne w tym przypadku dwubiegunowe, przebieg jego linii magnetycznych jest oznaczony na rys. 13-6. Biegun północny pola wypadkowego wypadł po wewnętrznej prawej stronie stojana, biegun południowy po stronie lewej. Oś pola magnetycznego przebiega poziomo.
Rozpatrzmy następnie zmianę przebiegu linii magnetycznych przebiegających przez rdzenie stojana i wirnika po upływie 1/12 części okresu. Z rys. 13-5 wynika, że w fazie A prąd jest dodatni, w fazie B prąd osiąga wartość zerową, w fazie C prąd jest ujemny. Podobnie jak poprzednio, oznaczamy zwroty prądu dla tej chwili w przekrojach boków zezwojów (rys. 13-7 a) i wyznaczamy przebieg linii magnetycznych pola wypadkowego. Z rysunku łatwo można się przekonać, że oś pola obróciła się w kierunku ruchu zegara o kąt 30°.
Rys. 13-7. Sześć obrazów pola magnetycznego wytworzonego przez uzwojenie maszyny trójfazowej w chwilach po upływie: a) 1/12 okresu, b) 1/6 okresu, c) 1/4 okresu, d) 1/3 okresu, e) 1/2 okresu, f) 2/3 okresu od chwili przedstawionej na rys. 13-6
Rozpatrzmy kolejno przebieg linii magnetycznych po upływie następnej 1/12 części okresu. Wówczas otrzymamy obraz pola magnetycznego, przedstawiony na rys. 13-7 b, z którego widać, że oś pola obróci się o następne 30°. Rysunki 13-7 przedstawiają przebiegi linii magnetycznych odpowiednie dla dalszych chwil okresu. Po rozpatrzeniu całego cyklu zmienności dochodzimy do whiosku, że w ciągu jednego okresu pole magnetyczne w stojanie
317