Przygotowując się do ćwiczeń należy zapoznać się z następującymi pojęciami:
- podstawowe założenia teorii strukturalnej związków organicznych
- typy wzorów związków organicznych
- typy wiązań w związkach organicznych (hybrydyzacja sp3, sp2, sp, układy wiązań sprzężonych, wiązania o, wiązań n)
- typy izomerii związków organicznych (izomeria konstytucyjna, geometryczna, optyczna)
- typy reakcji organicznych (reakcje substytucji, addycji, eliminacji) szeregi homologiczne węglowodorów (alkany, alkeny, alkiny)
1. Ustal liczbę i rodzaj wiązań występujących w propanie, propenie, butynie. Określ hybrydyzację wszystkich atomów węgla w tych związkach.
2. Napisz wzory strukturalne i półstrukturalne etenu, propynu, butanu, 2-butynu, 2-chloropropanu, 2-metylobutanu, 1,3-butadienu, 1,4-dichloropentanu.
3. Napisz wzory strukturalne izomerów cis i trans dibromoetenu, 2-butenu.
4. Które z wymienionych związków są homologami: C2H5Br, C5H10, C12H26, C6Hi iBr, C4H7Br, C2H2, C8H!8, C7HI4, CjH, ?
5. Napisz wzory półstrukturalne wszystkich izomerów heksanu i oktanu.
6. Ułóż równania reakcji spalania
a) propanu
b) propynu
7. Jakie związki powstają podczas działania chloru na propan, a jakie podczas działania chloru na propen ?
8. Czy można gasić wodą płomień w pomieszczeniu, w którym znajduje się karbid ? Odpowiedź uzasadnij na podstawie odpowiednich równań reakcji.
9. Ułóż równania reakcji, za pomocą których można dokonać następujących przemian (zapisz równania za pomocą wzorów półstrukturalnych):
a) eten —» 1,2-dibromoetan —> 1,1,2-tribromoetan
b) etyn —»eten —*etan
c) etyn —* 1,2-dibromoeten —>1,1,2,2-tetrabromoetan
10. Przedstaw wzory następujących związków:
a) 1,2,3-trichlorobenzen
b) 1 -chloro-2,3-dimetylobenzen
c) o-dibromobenzen, p-dibromobenzen, w-dibromobenzen
d) p-chlorotoluen, m-chlorotoluen
Prof.ti.dr hab. Andrzej Misiołek