Chemia rep44

Dwutlenek azotu, podobnie jak tlenek, ma nieparzystą liczbę elektronów i łatwo przechodzi w dodatni kation nitroniowy N0₂ Pięciotlenek azotu. Podczas odwadniania kwasu azotowego za pomocą P₂0₅ otrzymuje się bezwodnik tego kwasu, pięciotlenek azotu

n₂o₅

Fosfor. W wyniku ostrożnego spalania fosforu, przy ograniczonym dostępie tlenu, tworzy się trójtlenek fosforu P₂O_r Tlenki P₂0₃ i P₂0₅ są bezwodnikami tlenowych ortokwasów fosforu na + 3 i + 5 stopniu utlenienia:

P^v:    ^p₂O_s —^3H2° > 2H₃P0₄ —H₄P₂0₇ —^ 2HPO3

kwas    kwas    kwas

ortofosforowy pirofosforowy metafosforowy

P^IV: P₇0₄

2    4

p„i. p₂Q₃ —^3H?° > 2H₃P0₃

-H,0

h₄p₂o₆

kwas

podfosforowy -> H.P₇0

4*2^5    -H,0 * 2HP0₃

kwas    kwas    kwas

ortofosforawy pirofosforawy metafosforawy

P¹:

h₃po₂

kwas

podfosforawy

Kwasy ortofosforowy i ortofosforawy można również otrzymać przez hydrolizę halogenków fosforu:

PCI, + 4H O = H PO + 5HC1

5    2    3    4

PC1₃ + 3 H₂0 = H₃P0₃ + 3HC1

Kwasy fosforowe. W kwasie ortofosforowym atomy wodoru są związane z atomem fosforu za pośrednictwem atomów tlenu. W roztworach wodnych wszystkie atomy wodoru ulegają kolejno, w miarę dodawania zasady, dysocjacji.

Oba jony, H₂PO ₄ i HPO² ₄ ulegają w roztworze wodnym dwom różnym procesom: dysocjacji z odszczepieniem jonu wodorowego oraz hydrolizie z odszczepieniem jonu OH'. Zależnie od tego, który proces zachodzi w większym stopniu, roztwór ulegnie zakwaszeniu lub zalkalizowaniu.

Ponieważ jon H₂P0'₄ zachowuje się jak słaby kwas a jon I IPO² ₄ - jak słaba zasada, mieszanina dwuwodoro- i wodorofosfo-runów sodu lub potasu jest mieszaniną buforową, często stosowaną jako roztwór wzorcowy do pomiarów pH.

Kwas ortofosforawy redukuje np. jony Ag⁺ do metalicznego srebra

Tlenowce

O, S, Se, Te, Po

W grupie VI, podobnie jak w grupach IV i V, obserwuje się w kierunku pionowym typowe zmiany właściwości, od całkowicie niemetalicznych do wyraźnie metalicznych u najcięższego pierwiastka grupy. Atomy tlenowców dysponują w powłoce walencyjnej jednym orbitalem s, trzema orbitalami p i pięcioma orbitalami d.

Pierwiastki VI grupy są zbyt elektroujemne, by tworzyć swobodne jony dodatnie. Siarka, selen, tellur i polon tworzą w roztworach wodnych tylko jony dwuujemne X²". Na dodatnich stopniach utlenienia siarka, selen i tellur tworzą związki przede wszystkim na + 4 i + 6 stopniu utlenienia.

Siarka. W wyniku słabo egzotermicznej reakcji siarki z wodorem powstaje siarkowodór H₂S:

87