1.1. Wapń
Za podstawę oznaczania twardości wapniowej (Tw&) przyjęto metodę zawartą w PN-ISO
W metodzie miareczkowej komplcksomctrycznej stosowanym wskaźnikiem jest kalces, który reaguje tylko z oznaczanym jonem wapnia. Obecne w środowisku wodnym jony wapnia przy pH w zakresie 12 + 13 tworzą z kalccscm związek kompleksowy barwy czerwonej, Kompleks ten charakteryzuje się mniejszą trwałością niż kompleks wapnia z wersenianem disodu (EDTA). W trakcie miareczkowaniu, po związaniu wszystkich jonów wapnia przez wersenian, wskaźnik zostaje uwolniony i barwa roztworu ulega zmianie z czerwonej na niebieską.
W oznaczaniu przeszkadzają następujące czynniki:
- jony: żelaza, glinu, manganu, miedzi, kobaltu, kadmu, ołowiu i niklu,
- obecność ortofosforanów oraz zasadowość większa niż 6.0 mval/dm\
Wykonanie oznaczenia.
Do kolby stożkowej o pojemności 200 - 250 cmJ odmierzyć pipetą 50 cm3 badanej wody tub mniejszą jej objętość rozcieńczoną wodą destylowaną do 50 cm’ tak, aby próbka zawierała 5,0 do 10,0 mg Ca. Do próbki dodać w następującej kolejności: 3 cm3 24% KOH (roztwór alkalizujący) oraz 0,2 g kalcesu. Po dodaniu powyższych odczynników próbkę wymieszać i miareczkować roztworem EDTA do zmiany zabarwienia z czerwonej na niebieską.
W przypadku występowania czynników przeszkadzających, należy je usunąć stosując tą samą metodykę omówioną przy oznaczaniu twardości ogólnej.
Stężenie wapnia (w mgCa/dm3), obliczyć z równania:
• v_ a-0,4008'1000
A---y-
gdzie:
a - objętość 0,01 M roztworu EDTA użytego do miareczkowania próbki badanej, cm1
V - objętość próbki badanej, cm3
0,4008 - współczynnik przeliczeniowy określający ilość wapnia, odpowiadający 1 cm' 0.01M roztworu EDTA, mg.
Twardość wapniową (w mg CaCOj/dm3), obliczyć z równania:
X,“X-2.5
gdzie:
X - zawartość wapnia w badanej próbce. mgCa/dm1 2.5 - współczynnik przeliczeniowy Ca na