cw1 8

Do oznaczania twardości ogólnej (Tw^), w tym wapniowej (Twe) i magnezowej (Tw_Mg) można wykorzystać metody:

-    miareczkową kompleksometryczną - typu wersenianową

-    absorpcji spektrometrii atomowej (ASA)

-    lub chromatograficzną (ICP).

W metodzie wersenianowej wg PN-ISO 6059: 1999 oznacza się łączną zawartość jonów wapnia i magnezu (Tw^) przez miareczkowanie próbki roztworem wersenianu disodu (EDTA), przy pH około 9.0 + 10,0 w obecności czerni criochromowej T jako wskaźnika Utworzony kompleks w trakcie miareczkowania czerni criochromowej T z jonami wapnia i magnezu wykazuje mniejszą trwałość od powstałego kompleksu wersenianu disodu (EDTA) z obecnymi jonami wapnia i magnezu Podczas miareczkowania próbki wody, w końcowym punkcie miareczkowym obecny wskaźnik zostaje uwolniony z uprzednio powstałych związków kompleksowych, co w efekcie prowadzi do zmiany barwy, z czerwonej na niebieską, zgodnie z uproszczonym zapisem reakcji:

HT²' + Ca¹* -> CaT + H* gdzie: T - skrócony zapis jonu czerni criochromowej T

HjY²" + Ca²* -> CaY²" ♦ 2H* gdzie: H.Y³ - skrócony zapis jonu wersenianu disodu (EDTA)

HjY²' + CaT -> CaY²' + HT²-*- H* cztrwony niebieski

W oznaczeniu przeszkadzają następujące czynniki:

-    jony: cynku, glinu, kadmu, kobaltu, manganu, miedzi, niklu, ołowiu i żelaza,

-    mętność powyżej 20 mg/dm\

-    obecność wodorowęglanów i węglanów powyżej 6,0 nwal/dm''

-    substancje organiczne.

Objętość próbki powinna być tak dobrana, aby objętość roztworu EDTA zużyta do miareczkowania próbki nie była mniejsza niż 5 cm’ i nie większa niż 25 cm² (Tabela 5).

Tabela 5. Orientacyjne objętości próbek w zależności od stopnia twardości wody

Twardość ogólna badanej próbki, nwal/dm’	Objętość próbki, jaką należy pobrać do oznaczania, cm’
powyżej 0,357 do 2,0 powyżej 2,0 do 20,0 powyżej 20,0	250 25

■'śasSmm