Scan10012

INSTRUKCJA OZNACZANIA ZASADOWOŚCI

Zasadowość

Do oznaczania zasadowości można wykorzystać metody:

-    miareczkową potencjometryczną

-    oraz miareczkową wobec wskaźników.

Pojęcie zasadowości określane jest jako zdolność wody (ścieków) do zobojętniania kwasów mineralnych.

•    Zasadowość ogólna (Z_og.) oznacza sumę wszystkich związków chemicznych w środowisku wodnym, które reagują zasadowo wobec oranżu metylowego (pH około 4,5).

•    Zasadowość mineralna (Z_m) oznacza sumę wszystkich związków reagujących zasadowo wobec fenoloftaleiny (pH powyżej 8,3).

Podczas miareczkowania roztworem kwasu zachodzą poniższe reakcje:

0H' + PT->H₂0 C0₃²' + H¹ -> HCO3'

HCO3' + H⁺ -> CO2 + H2O

Wskaźniki wykorzystywane przy oznaczaniu kwasowości oraz zasadowości charakteryzują się swoistym zakresem pH, w którym zmienia się ich barwa. Przykłady najczęściej stosowanych wskaźników przedstawiono w Tabeli 2.

Tabela 2. Zmiany barwy wybranych wskaźników w zależności oc				zakresu pH
Wskaźnik	Wzór sumaryczny	Barwa w środowisku		Zakres pH zmiany barwy
		kwasowym	zasadowym
Oranż metylowy	CuHuNjOjSNa	czerwona	żółta	3,2 -i- 4,4
Fenoloftaleina	C20H14O4	bezbarwna	czerwona	8,2 + 10,0
Czerwień metylowa	CuH^OzNa	czerwona	żółta	4,5 + 6,2
W zależności od rodzaju związków, powodujących zasac			owość wody rozróżnia się:

-    zasadowość węglanową (Z_CQ2_ ) wywołaną obecnością węglanów,

-    zasadowość wodorowęglanową ( Z_HCOj ) wywołaną obecnością wodorowęglanów,

-    zasadowość wodorotlenową ( Z₀h- ) wywołaną obecnością wodorotlenków.

Obok wodorowęglanów i węglanów wapnia oraz magnezu w niektórych wodach mogą występować węglany oraz wodorowęglany sodu i potasu. W takich przypadkach zasadowość wody jest wyższa od twardości ogólnej. Występująca różnica:

Z₀g. - Tw_og. = Zalk.

jest określana jako zasadowość alkaliczna.

W oznaczaniu przeszkadzają następujące czynniki:

-    barwa wyższa od 50 mg Pt/dm³,

-    mętność wyższa od 30 mg/dm³,

-    duże ilości łatwo hydrolizujących soli żelaza i glinu,

-    substancje utleniające (np. wolny chlor) odbarwiające wskaźnik,

-    twardość węglanowa powyżej 3,6 mval/dm³.

Za podstawę oznaczania kwasowości oraz zasadowości przyjęto metodę wg PN-90/C-04540/03.

Strona 1 z 2