CCF20091007015

oznacza twardość 545 stopni twardości w skali Vickersa przy nacisku 98 N (10 kG) i czasie pomiaru 10 -4- 15 s.

Nie podaje się dodatkowych oznaczeń siły i czasu pomiaru, gdy F = 294 N, a czas t = 10    15 s. Oznaczenie np. 600 HV oznacza twardość metalu w skali

Yickersa dokonanej przy sile nacisku 294 N (30 kG) i czasie pomiaru 10    15 s.

Twardość powyżej 50 HV należy podawać z dokładnością nie mniejszą od 1 jednostki. Przy twardościach poniżej 50 HV dokładność podania wyniku nie powinna być mniejsza od 0,1 jednostki.

W przypadku konieczności pomiaru twardości na przedmiotach kulistych lub cylindrycznych należy odczytaną z pomiaru wartość przemnożyć przez współczynnik korekcyjny, będący funkcją stosunku d/D, gdzie d mm jest przekątną odcisku, a D mm — średnicą krzywizny wyrobu. Wartości współczynnika korekcyjnego wyrobu odczytuje się z załącznika dołączonego do normy PN-78/H-04360.

5.5.3. Urządzenie pomiarowe

Zgodnie z normą PN-78/H-04360 urządzenie do pomiaru długości przekątnych odcisku musi zapewniać dokładność pomiaru:

—    z dokładnością do +0,001 mm przy długości przekątnej do 0,2 mm,

—    z dokładnością do + 0,5% przy długości przekątnej 0,2 mm lub powyżej.

W nowoczesnych aparatach Vickersa służących na ogół jednocześnie do

pomiaru twardości metodą Brinella optyczny układ pomiarowy stanowi integralną część aparatu.

Na matówce — w powiększeniu — widoczny jest ślad odcisku, a ruchome skale: dziesiątych i setnych części milimetra wraz ze sprzężoną z nimi śrubą mikrometryczną pozwalającą na precyzyjny pomiar przekątnej odcisku z dokładnością do ± 0,001 mm. Przykładowo, na rys. 5.10 pokazano ślad odcisku penetratora wywołany obciążeniem F = 294 N (30 kG), widoczny na matówce w powiększeniu 20-krotnym.

Podobnie jak to było wyjaśnione w pkt 5.3.3, odczytujemy

, 0,626

d = —-— = 0,313 mm.

2

W omawianym przypadku obiektyw daje powiększenie 20-krotne, a układ pomiarowy dostosowany jest do powiększenia 10-krotnego. W związku z tym olr/ymiiiiy pomiar należy podzielić przez dwa.

«

5.5.4. Opis aparatu Vickersa i wykonanie pomiaru

i lx in.il aparatu przedstawiono na rys. 5.11, przy czym przyjęto następujące

o......ima: / — dźwignia obciążnikowa z przeciwciężarem, 2 — obciążniki,

Ir/,pień mierniczy, 4 — próbka, 5 — obiektyw, 6 — pryzmat, 7 -

Rys. 5.11