df 2

Społeczeństwo Uzależnienia

► mieszałam kiełbasy z ciastami, mleko z mięsem. Obojętnie, byle napchać brzuch

-    opowiada Marzena. Kolejne diety, chudnięcie i tycie, lecz wskazówka wagi łazienkowej wciąż oscylowała wokół 120 kg.

- Potwornie się wstydziłam. Jak w islamie chodziłam dwa kroki za mężem, a im bardziej użalałam nad sobą, tym chętniej sięgałam tło lodówki - wyjaśnia kobieta. To było zamknięte koło, z którego Marzenie udało się wyjść dopiero dzięki operacji założenia opaski na żołądku. -1 przewartościowania swojego życia - mówi z uśmiechem Marzena, która waży' teraz 76 kg. Przy pomocy psycłlologa zaczęła się zastanawiać, co tak naprawdę kryło się za potrzebą permanentnego jedzenia.

-    Zapychałam nim problemy w pracy, nerwy. Uświadomiłam sobie, że w dzieciństwie cały św iat kręcił się wokół mojego brata, który- urodził się z wylewem krwi do mózgu. Wszystkie pieniądze szły na to, by postawić go na nogi. A ja, zepchnięta na drugi plan, rekompensowałam sobie podjadaniem samotność i brak zainteresowania rodziców. I z takim bagażem weszłam w dorosłość - wyjaśnia.

Kobiety takie jak Marzena muszą nauczyć się prowadzenia dialogu z sobą i wsłuchiwania w swój organizm. - Uczymyjc rozpoznawać uczucia - mówi Barbara Czekaj. Choćby obserwując, ]x> jakie pokarmy sięgają nieświadomie. Kiedy nachodzi je ochota na słodkie, to pewnie circa sobie coś osłodzić, zrekompensować, nagrodzić siebie. Twarde pokarmy, zgniatane, rozrywane zębami pomagają odreagować złość. A miękkie, mleczne, łagodne mogą kryć potrzcł>ę miłości i ciepła.

28-lctni Adam Barbuziński, masażysta z Koszalina, nawet nic wyobraża sobie, żc mógłby co dwie godziny sięgać pojedzenie. 011? Człowiek, który do każdego posiłku podch<xlzijakdo mszy świętej, starannie dobierając wartościowe produkty' zbożowe i proteinowe we właściwych proporcjach? A jednak Adama wiele łączy z korpulentną Marzeną. Także dla niego jedzenie i waga ciała stały się obsesją. Za ostre odchudzanie wziął się w szkole średniej, kiedy uznał, że jest za gruby. - Nie jadłem prawie nic: sałata, marchewka, kromka ciemnego pieczywa dziennie. W ciągu 3 miesięcy zrzuciłem 16 kilo. Wyglądałem świetnie, tyle tylko że gdy

14 procent nastolatek

wymiotuje po posiłkach.

się pochyliłem, leciała mi krew z nosa i mdlałem przy najmniejszym wysiłku - opowiada Adam, wysoki blondyn z szerokim uśmiechem. Opalony i zrelaksowany, aż trudno uwierzyć, żc przez blisko 7 lat walczył z bulimią i anoreksją - na przemian. A jednak od dnia rozpoczęcia diety życie Adama koncentrowało się najedzeniu. - Przez 24godziny na dobę myślałem o tym, co zjem. Układałem jadłospisy, po każdym posiłku serwowałem sobie intensywny wysiłek: 100 brzuszków, 200 przysiadów, potem mierzenie bicepsów i kontrola wagi. W końcu przestałem spotykać się z ludźmi, bo przeszkadzali mi w diecie. Nie otwierałem nikomu drzwi.

Trafił do wojska. W tajemnicy przed kolcami trzymał centymetr w kieszeni i mierzei sx po każdym obiedzie. - Byłem w rozsypce psy • chicznej. Najbardziej bałem się, że każą m zjeść coś tłustego. Albo żc pojadziemy nap> _-gon i nic będę mógł stosować diety - wsporrj-na z przejęciem. Po powrocie z wojska dołużyi do diety końskie dawki środków przeczyszcza -jących i prowokowanie wymiotów. Dopić.--po czterech latach, kiedy już całkiem \vysiac2 fizycznie i odizolował się od ludzi, postanowi się leczyć. - Wyszedłem z tego sam, dzięki sinej woli. Obłożyłem się poradnikami na tema: odżywiania i motywacji. Jakoś się z tego wyka-raskałem - mówi z zadumą Adam.

Zanim wpadł w ostrą fazę choroby, był klasy c: -nym przykładom tego, co psycholodzy nazyw-dziś syndromem gotowości anorcktycznc-(SGA). Ta nazwa pojawiła się w fachowej literaturze zaledwie cztery lata temu i opisuje star. objaw iający się obsesyjnym liczeniem kaior .. wzmożoną liczbą ćw iczeń fizycznych, przesadną dbałością o wygląd, ciągłym ważeniem się i oglądaniem w lustrze z tendencją do przeceniania rozmiarów swojego ciała. SGA może. ale nic musi rozwinąć się w chorobę. Amerykanie szacują, że syndrom ten występuje naw et u 70 proc. młodych kobiet.

- Zaburzeń łaknienia l>ędzic coraz więcej.! « współczesny świat jest skoncentrowany na jedzeniu i ciele. Walczymy z otyłością, wałczynn z nadmierną chudością, z tłuszczem, celluli-tem, nic zdając sobie sprawy, żc tak naprawdę walczymy zc sobą - mówi Barliara Czekaj.

Clyde KJuckholn, amerykański antropolog. pisał, że każda kultura nia swoje ulubi- -ne zaburzenia umysłowe. Wygląda na to. żc po wiekach histerii czy melancholii zaburzeniem psychicznym współczesnego zamożnego świata siało się trywialne jedzenie.    ■

Współpraca Oorota Malesa

GDZIE PO POMOC__

Osoby mające problemy z łaknieniem nie powinny bagatelizować swoich dolegliwości - fachowa porada może uratować życie.

wwy/.anoreksja.org ■ torum.glodne.pl

www.psychoterpia-silesia.pl ■ wvM’.otylosc.org

Dąbrówka

ul. Asnyka 10, Gliwice tel. [phone]

■    Ambulatorium Terapii Zaburzeń Odżywiania

ul. lubeckiego 1. Poznań td. 0-604 226 702

■    Katedra Psychiatrii CM UJ w Krakowie

uj.krakow.pl

Literatura:

■    „Na bakier z jedzeniem: anoreksja, bulimia, otyłość. Przewodnik dla rodziców", Martha M. Jablow

■    .Anoreksja od A do Z", Beata Ziółkowska

■    .Anoreksja i bulimia psychiczna.

Rozumienie i leczenie zaburzeń odżywiania się', Barbara Józcfik

■    .Nadwaga jest sprawą rodziny. Przewodnik

dla cierpiących na zaburzenia łaknienia oraz osób, I które jc kochają*, Judi Ha lis

■    „A jeśli to... zaburzenia jedzenia? ",

John. W. Barnhill. Nadine Taylor

■    „Gdy odchudzanie jest chorobą", Irena Namysłowska, Anna Siewierska, Ewa Ruszkowska

W Internecie:

Ośrodki zajmujące się leczeniem zaburzeń odżywiania:

■    Instytut Psychiatrii i Neurologii

ul. Sobieskiego 1/9. Warszawa

tel. [phone]

■    Szkoła Normalizacji Łaknienia

ul. Grodzka 31/7, Kraków (0-12) 42139 81

■    Ośrodek Leczenia Nerwic i Zaburzeń Jedzenia

Co nas może niepokoić:

■    nadmierne zainteresowanie jedzeniem I lub swoją wagą

■    unikanie restauracji, barów, planowanyc!-postlków

■    obwinianie się po przejedzeniu

| ■ używanie środków przeczyszczających

■    narzucanie sobie głodówek

■    kilkugodzinne codzienne ćwiczenia fa.::--= i ■ brak kontroli nad jedzeniom, wymiorar

| ćwiczeniami fizycznymi

■    obsesyjna obawa przed przytyciem

■    uzależnienie samopoczucia psychicznej!

I od aktualnej wagi