7.1.ipto— w postaci tok* 427
gcacradi z których większość okazała ssę bezpieczna i »fcm> i nu w tesapu tupota' hŁiwrych. przyczyniło sóę do istotnej zmiany poglądów tu praktyki; kkmezną postęp o wasia w tych zabmaeofidi.
Ajpnfobia w ścisłym znaczenia oznacza Jęk przed otwartą przestrzenią t%kmo agon: yję^fcugredda) tiucgr „płac"!. We współczesnej klasyfikacji psychiatrycznej oprócz lę h: przed przebywaniem na otwartej przestrzeni zaburzenie co dotyczy rtwact innych sytuacji, których wspólną cechą jest to, ze wydostanie się z nich może być trudne łub Mopochwe lub, że niemożliwe może być uzyskanie pomocy w razie złego samopoczucia. Są to: przebywanie w tłumie, podróżowanie samemu, zwłaszcza takimi środkami tomu aitatie jak tramwaj, autobus czy pociąg, oraz oddalanie się samemu od swego domu
Zaburzenie o charakterze agorafobii najczęściej stanowi następstwo zespołu Jęta napadowego (panie disoider). W nielicznych pozostałych unikanie po*
uyazych sytuacji również w większym lub mniejszym stopniu jest związane z obawą przed wystąpieniem somatycznych lub psychicznych objawów lęku. Krytma diagno-Mycce rozpoznawania agorafobii wymagają, aby w sytuacjach wymienionych powyżej stępował co najmniej jeden objaw z czterech związanych z ogólnym wzbudzeniem autonomicznym oraz co najmniej jeden objaw z dziesięciu somatycznych łub psy dikznydi przejawów lęku. Do pierwszej grupy należą: kołatania serca, pocenie uę, drżenie oraz suchość w ustach. Do grupy drugiej: duszność, ucisk w gardle bóle w klatce piersiowej, nudności, zawroty głowy, poczucie derealizacn łub depcmcinaliza-cii, obawa przed utratą kontroli {„zwariowaniem*), lęk przed śmiercią, uderzenia gorąca lub zimna oraz mrowienia kończyn.
Ryzyko wystąpienia objawów agorafobii, jak wynika z badań epidemiologicznych przeprowadzonych W latach 80 i 90. dotyczy kilku procent populacji (2-5%:.
fbmewaź, jak wspomniano, agorafobia występuje najczęściej w związku r zespołem lęku napadowego, jej leczenie jest ściśle związane z leczeniem tego zespołu lękowego
Różnorodne nadmierne lub irracjonalne lęki przed określonymi cytuauami kJjtsyłito wa&esą jako fobie swoiste. Zwykłe fobie takie dotyczą jednej lub kilku iytuac.i » na lezienie uę osoby w danej sytuacji powoduje przeżycie przykrości (djsfraasj. apnłlnhr nr zsi funkcjonowania wynika również z czynnego unikania takich sytuacji Gdy *v isicu mc powoduje takich konsekwencji, nie można mówić o lobu. lecz tacan ;■ irracjonalnych obawach. Poza daną sytuacją fobie specyficzne w zasadne nie upuśłr fali w istotny sposób ogólnego funkcjonowania danej osoby Wyróżnia się kilka rodzajów fobu swoistych. Są to: i feto zwierząt - najczęściej dotyczy pająków (oaduiBiato} łub węzy juhdiutebial fobu uks zwykle rozpoczyna się juz w okresie damtatwi. Może ona mtoL tlaw-