DSC00214

10 Assunta

umarła wczc&nicj. Na końcu poematu pojawia się rycerz symboliaująey Kulowi, rewolucję i »/vwaj.|o do czynu. Strze«nca grobu Anh_c||_C(!0 mielica FJoe nie pozwala mu jednak zmartwychwstań. Bohat........

^MV,,W rolę, jego czas się dopełni! i złożył już ofiarę.

«*« odegrał

W    ----« *

AdMfr^łI«aspiro\vałwiduiwonou ws|>ołczcMivch Słowackiemu, np. - > iminu kiasińskicgo (echa poematu bi/mią m in w Przedświcie). Uiwa.

"“>>• Utwór —;zkowskiei

I uilomir Różycki skomponowili poemat symfoniczny Anhelli (1909)

inspirował malarstwo Jacka Malczewskiego i Witolda Pruszkowski^ *"

i Il.t.iMłił    L i . L-\n».».si»rs«. -.1    . i ..»ł....;------- ' *

Assunta

- Poemat filozoficzny * Cypriana Norwida, napisany w 1870 roku lego pełny mul brzmi Assunta (Spojrzenie ku Niebu). Głównym probierni m utworu jest kwestia roli objawienia w życiu człowieka. Nawiązując do twórczości Jana Kochanowskiego (w szczególności do poematu Satyr, -//*> Dziki Mjż)_t Norwid podkreślał, iż człowiek, stworzony przez Boga, winien stale pamiętać o niebie - miejscu, z którego pochodzi i zarazem celu jego ziemskiej wędrówki.

U części napisanej prozą poeta zwrócił uwagę na to, że obraz postaci, której oczy skierowane są ku niebu, znany jest wyłącznie chrześcijaństwu, nie pojawia się w innych religiach. Według autora jest to świadectwo prawdziwości i siły związku chrześcijaństwa ze sferą metafizyczną, z Bogiem.

Równoległy wątek w utworze to wątek miłosny. Uczucie narratora do Assunty, niemej córki ogrodnika, obrazuje ideał miłości czystej, bezinteresownej, mistycznej.

Podsumowując, Assunta to utwór gloryfikujący romantyczną komunię dusz, ukazuje wymowność milczenia oraz przemilczenia kochającej się pary jako swego rodzaju ^spojrzenie ku niebu*’ za życia, spojrzenie przeciwstawione przyziemnym spraw^rom codziennym, światu nękanemu klęskami.

B

Bajka

Podstawowy, sięgający czasów antycznej Grecji (Ezop) gatunek kul tury oralnej, przekazujący w formie alegorycznej sentencji (bajka filozoficzna) lub opowieści alegorycznej (bajka narracyjna) ogólne prawdy o ludzkim zachowaniu, na ogól dotyczące zasad moralno-obyczajowych W -> romantyzmie triumfy popularności święciła bajka, której główny-mi bohaterami są zwierzęta, będące alegorycznym przedstawieniem ludzkich cech. Wyróżnia się kilka odmian tego gatunku: bajka alegorycz na, bajka magiczna, nowelistyczna, satyryczna, itd. Płodnym bajkopisa-rzem tego okresu był -> Adam Mickiewicz, który napisał kilkanaście utworów tego rodzaju (m.in. Pies i wilk, Dzwon i dzwonki, PćhL i rabin, Przyjaciele, Zając i żaba). Do bajek zalicza się też takie utwory poety, jak Żona uparta, Golono strzyżono oraz niedokończoną, wierszowaną bajkę nowelistyczną Królewna Lala. Bajki alegoryczne, których bohaterami są zwierzęta, pisywał również -> Aleksander Fredro. Prawie wszystkie zostały włączone do -> Pana Jowialskiego. Wśród nich warto wymienić: Osiołkowi w żłoby dano, Małpa w kąpieli, Czyżyk i zięba. Należy w spomnieć również o Fredrowskiej bajce Paweł i Gaweł, którą w związku z sytuacją międzynarodową Polski odczytywano wówczas jako bajkę polityczną. Bajki przynależne do tego gatunku pisywali również inni romantycy. Jeden z takich utworów, Diabeł i zboże Antoniego Góreckiego, Mickiewicz włączył do III części -* Dziadów.

Najbardziej popularnym bajkopisarzem tego okresu był -* Stanisław Jachowicz. Jego Bajki i powieści (1824) miały do roku 1860 aż siedem wydań. Był też - głównie jako twórca powiastek - najpopularniejszym obok