DSC01380

WPROWADZENIE DO LEKTURY Tytuł wiersza jest w pewnym sensie streszczeniem jego problematyki. Poeta parafrazuje werset „Bojowaniem jest żywot człowieczy na ziemi* z Księgi Hioba (7,1), w której zostały zawarte fundamentalne pytania o sens żyda i rierpienia.

⁴ BÓCENIĄ DO TEKSTU

Określ, w laki sposób w myśli 68t. Pascal dzieli ludzi. Co jest dla niego kryterium podziału oraz jaki udział w tej kwalifikacji ma świadomość moralna?

а.    Co wedle Pascala jest podstawą bycia .sprawiedliwym* (etycznie wartościowym) człowiekiem? Sformułuj wniosek na podstawie odpowiedzi na pytanie z polecenia i,

3.    Wyjaśnij, dlaczego Pascal uważa za wartościowe upokarzanie ludzi.

4.    Wymień dwie podstawowe funkcje Pisma Świętego, które wskazuje Pascal.

5.    W jaki sposób, zdaniem filozofa, przyroda i istniejące w niej nierówności pełnią te same funkcje?

б.    Wyjaśnij, na czym. według Pascala, polega paradoksalność chrystianizmu.

7.    Rozstrzygnij, jaką koncepcję człowieka — optymistyczną czy pesymistyczną — prezentuje Pascal. Uzasadnij swoje zdanie.

8.    Zinterpretuj myśl 685. Pascala; uwzględnij rolę zdań wykrzyknikowych.

9.    W cytowanych fragmentach Myśli wskaż wszystkie antynomie opisane we wprowadzeniu do lekcji (s. 158).

Praca domowa

1.    Przypomnij warunek bycia człowiekiem cnotliwym, który głosił Sokrates. Porównaj go z przekonaniem Pascala, zawartym w cytowanej myśli 681.

2.    Porównaj przekonania Pascala o człowieku ze znanymi ci przemyśleniami na ten temat renesansowego filozofa — Pico (czytaj: piko) della Mirandoli.

Tworzenie własnego tekstu

„Czymże jest człowiek w przyrodzie?* — pytał Pascal. Na podstawie znajomości Myśli sformułuj w jego imieniu odpowiedź na to pytanie. Porównaj ją z odpowiedziami, jakich udzieliliby ludzie współcześni.

Rozdwojony w sobie...

Człowiek wobec świata i Boga w poezji baroku

0 twórczości Mikołaja Sępa Szarzyóskiego napisano, że nigdy tak niewielu tekstom nie zawdzięczano tak wiele. Poeta wyznaczył nowe drogi w literaturze i stał się patronem nowoczesnej liryki intelektualnej. Na lekcji dokonamy analizy wiersza Sępa Szarzyńskiego, by przekonać się, na czym polega nowatorstwo poezji tego prekursora baroku w literaturze polskiej.

RYTMY ABO WIERSZE POLSKIE

I XVI	| XVH	xvni *	" - -g -r ae.
	| 1601 r. |

polskiego baroku, a data jego wydania symbolicznie otwiera nową epokę kultury polskiej.

GENEZA

Mikołaj Sęp Szarzyński nie wydał za życia swoich wierszy. Ukazały się one dopiero dwadzieścia lat po śmierci poety za sprawą jego brata, który wydał znane mu rękopisy Mikołaja. Tomik Rytmy abo Wiersze polskie (1601) jest uważany za prekursorski dla literatury

Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem

Pokój - szczęśliwość, ale bojowanie Byt nasz podniebny. On' srogi demnośd Hetman i świata łakome^{1 2} mamośd 0 nasze pilno czynią zepsowanie³.

1

On-ten.

2

z łakome - ponętne, pożądane.

3

} Sens wenu 4.: starają się bardzo o naszą zgubę.