Parametry koparek zgarniakowych EGL-15 oraz EGL-10 określone z warunku urabiania pięter nadkładowych o wysokości granicznej, o grubości pokładów 5 i 30 m, przedstawia tabl. 4.9.
Parametry liniowe koparek ESZ-14/65 oraz ESZ-10/75 z wysięgnikiem 65 i 75 m i przy kącie jego nachylenia 30° wynoszą: .
J?u — 35 i 40 m albo Ru = 75 i 90 m (z zarzuceniem czerpaka).
Hu, — 28 i 32 m,
Rm = 62 i 71,5 m.
Wydajność tych koparek w zależności od pojemności czerpaka wynosi rocznie: przy 10 ma do 2 min m3, przy 14 m:* do 2,6 min m3, przy 18 m1 do 3,5 min mJ.
Eksploatację ze zwałowaniem beztransportowym z wtórnym przerzutem nadkładu można stosować przy złożach poziomych lub z małym upadem do 10° w pokładach grubości do 30 m i w nadkładzie o grubości do 40-4-50 m. Najprostszymi i najbardziej celowymi dla organizacji pracy przy zastosowaniu beztransportowych systemów zwałowania koparkami są schematy z dwoma wyjazdami dla odstawy kopaliny użytecznej na skrzydłach eksploatowanego złoża. Omówiony sposób zwałowania jest stosowany zazwyczaj przy zwałowaniu wewnętrznym, lecz w wyjątkowych przypadkach może znaleźć zastosowanie i w zwałowaniu zewnętrznym np. przy granicy eksploatowanego złoża. W większych polskich kopalniach odkrywkowych beztransportowy system zwałowania koparkami nie znalazł dotychczas zastosowania, co się tłumaczy znaczną grubością złóż oraz mało stabilnym nadkładem z powodu znacznego zawilgocenia. Niemniej jednak, z uwagi na niskie koszty omawianego rodzaju zwałowania, należy dążyć do jego stosowania, jeżeli tylko warunki górniczo-geologiczne na to pozwolą.
4.2.3. Sposoby pracy koparek jednonaczyniowych w urabianiu z transportem urobku
Koparki jednonaczyniowe w kopalniach odkrywkowych poza praca w technologicznych układach beztransportowych znajdują również zastosowanie z transportem taśmowym, szynowym (kolejowym), samochodowym i hydraulicznym.
Cykliczny charakter pracy koparek jednonaczyniowych zarówno łyżkowych, jak i zgarniakowych nie zapewnia na ogół właściwego wykorzystania transportu o pracy ciągłej, wobec czego współpraca koparek jednonaczyniowych z przenośnikami nie często jest spotykana w kopalniach odkrywkowych. Dodatkowym mankamentem przy stosowaniu koparek jednonaczyniowych, współpracujących z przenośnikami jest załadunek urobku, który dla lepszego wykorzystania przenośników odbywa się przez stoły załadowcze (rys. 4.21). Korzystniejsze efekty uzyskuje się przy załadunku urobku na przenośnik poprzez kruszarnię w przypadku urabiania (ładowania) skał zwięzłych. Schematy pracy koparek jednonaczyniowych współpracujących z transportem taśmowym zbliżone są do schematów prący koparek kołowych pracujących blokowo.
Znacznie częściej stosuje się koparki jednonaczyniowe współpracujące z transportem o działaniu cyklicznym, do którego zalicza się transport szynowy oraz transport samochodowy.
Czynnikiem decydującym o efektach pracy koparki jest rytmiczny odbiór urobku. Nie zawsze organizacja pracy transportu i synchronizacja z pracą koparek jest należyta. Często przerwy w pracy koparek dochodzą
76