L. JASIŃSKA
W Polsce przeważają gleby słabsze o niskiej żyzności i małej zdolności maga, zynowania wody, często nadmiernie zakwaszone, nadające się do uprawy głównie żyta, owsa i ziemniaka. Gleby przydatne do uprawy pszenicy i buraka cukrowego,®' wskaźniku bonitacji 1,2-1,8, stanowią zaledwie 25% gruntów ornych (tab.a 1.2), W ponad 50% polskich gleb występuje niedobór fosforu, a w ponad 60% - potasuj W ponad 30% - magnezu.
Tabela 1.2. Zasoby gleb uprawnych w Polsce w 1990 roku
Klasa |
Wskaźnik bonitacji |
Obszar fizyczny |
Obszar przeliczeniowy | ||
(tys, ha) 1 |
| '#15 |
(tys, ha) |
m | ||
I |
1,8 |
69 |
Bp |
124 |
0,7 |
II |
1,6 |
544 |
2,9 |
870 |
4,8 |
III |
1,2 |
4202 |
22,4 |
5042 |
27,9 |
, IV |
1,0 |
7493 |
.39,9 |
7493 |
41,5 |
V |
1,0 |
4267 |
. 22,6 |
3414 |
18,9 |
VI |
0,5 |
2230 |
11,8 |
1115 |
6,2 |
Razem |
18805 |
’ liii |
18058 |
100,0 |
Biorąc pod uwagę warunki przyrodnicze, możemy stwierdzić, że syntetyczny wskaźnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej w Polsce wynosi zaledwie 57-64%, wskaźnik klimatu - 75-80%, a jakości gleb 57-80% w porównaniu z wybranymi krajami Unii Europejskiej (tab. 1.3).
Tabela 1.3. Jakość rolniczej przestrzeni produkcyjnej wybranych krajów Unii Europejskiej i Polski
Wyszczególnienie |
Unia Europejska* |
Polska |
Klimat |
100 |
75-80 |
Gleba |
100 |
57-80 |
Syntetyczny wskaźnik jakości |
100 |
57-64 |
rolniczej przestrzeni produkcyjnej |
*Belgia, Holandia, Francja, Niemcy.
Wyposażenie rolnictwa w środki produkcji i poziom nawożenia były do końca lat osiemdziesiątych stosunkowo wysokie. Od 1950 do 1990 roku następował systematyczny wzrost wydajności dzięki zwiększeniu stosowanych środków produkcji, wykorzystaniu postępu genetycznego i doskonaleniu agrotechniki. Sytuacja ekonomiczna i zmiany systemowe w latach dziewięćdziesiątych doprowadziły do zahamowania tempa wzrostu plonowania, do czego przyczyniło się też zmniejszenie