1
1
miny jest zasobne w lizynę, aminokwasy egzogenne.
Tabela 1.7. Zawartość aminokwasów egzogennych (g/100 g białka) w białku ziarniaków różnych zbóż (Grzesiuk i Kulka, 1988)
Aminokwasy egzogenne |
Pszenica |
Żyto |
Pszenżyto |
Jęcz mień |
Owies |
Ryż |
Proso |
Kukurydza |
WAqS |
Lys |
2,6 |
3,8 |
3,4 |
3,2 |
4,2 |
3,5 |
2,2 |
2,5 | |
Met |
1,7 |
1,7 |
1,7 |
1,7 |
2,5 |
2,9 |
2,4 |
2,1 |
1,7 i |
Trp |
1,3 |
1,6 |
1,1 |
1,2 |
1,9 |
1,3 |
1,4 |
0,6 |
i,o1 |
Val |
4,6 |
5,3 |
4,2 |
5,4 |
5,3 |
6,5 |
4,8 |
4,4 |
5,0 |
Ile |
3,4 |
3,5 |
3,2 |
3,5 |
3,9 |
4,6 |
3,9 |
2,7 |
4,0 : |
Leu |
6,9 |
7,5 |
7,7 |
7,2 |
7^4 |
8,0 |
9,6 |
11,2 |
7,0 |
Thr |
2,6 |
3,2 |
3,1 |
2,9 |
3,3 |
3,5 |
3,3 |
3,2 |
4,0 ' |
Phe |
4,3 |
5,2 |
5,0 |
5,1 |
5,3 |
5,2 |
4,8 |
4,1 |
2,6 i |
Suma aminokwasów |
27,4 |
31,8 |
29,4 |
30,2 |
33,8 |
35,5 |
32,4 |
30,8 |
30,8 | |
Tabela 1.8. Frakcje białkowe (% ogólnej ilości białek) w ziarnie zbóż (Grzesiuk i Kulka, 1988)
Gatunek |
Albuminy |
Globuliny |
Prolaminy |
Gluteliny |
Białka nierozpuszczalne |
Pszenica zwyczajna |
5-16 |
12-13 |
28-36 |
23-28 |
9-18 * |
Pszenica twarda |
12 |
5-10 |
40 |
20-34 |
23 |
Żyto |
15-35 |
15-29 |
12-25 |
8-22 |
7-23 ' |
Pszenżyto |
12-20 |
14-18 |
18-30 |
18-27 |
10-19 |
Jęczmień |
6-20 |
9-20 |
34-46 |
24-27 |
18-19 ' |
Owies (nieoplewiony) |
1-7 |
70-78 |
5-10 |
5-10 |
1-11 |
1 Kukurydza zwyczajna |
4-9 |
2-13 |
40-60 |
19-39 |
14 |
1 Proso (nieoplewione) |
8-14 |
6-9 |
50-60 |
10-17 |
9-13 |
Globuliny w ziarnie zazwyczaj występują w niewielkich ilościach. Spośród zbóż tylko owies cechuje się ich wysoką zawartością. Globuliny, podobnie jak albuminy, zawierają dużo lizyny (z wyjątkiem pszenicy) oraz znacznie mniej trypto-fanu i metioniny. Pełnią one w ziarnie funkcje białek strukturalnych i enzymatycz-j nych, mniej - zapasowych. Tylko w owsie globuliny spełniają rolę głównych białek zapasowych ziarna.
Prolaminy i gluteliny to typowe białka zapasowe zbóż, a występują wyłącznie w skrobiowej części bielma. Prolaminy pszenicy i pszenżyta noszą nazwę gliadyny, żyta - sekaliny, jęczmienia - hordeiny, owsa - aweniny, ryżu - oryziny, prosa Ą