39
1.2. Wypełnianie formy odlewnicze) {zalewanie)
Powodują one, że kanały wlewowe kształtuje się w postaci możliwie najprostszej, często jako okrągłe przewody odtwarzane w specjalnych kształtkach ceramicznych, z łagodnie zaokrąglonymi tukami, w przypadku większych odlewów dochodzące do wnęki formy na kilku poziomach. Zbiornik wlewowy ma na ogół kształt zwykłego stożkowatego lejka. Charakterystyczny przykład takiego układu pokazano na rys. 1.24. Więcej danych na temat projektowania układów wlewowych dla odlewów staliwnych można znaleźć w [22].
1.2.2& Filtry w układzie wlewowym
Wysokie wymagania wytrzymałościowe i jakościowe stawiane odlewom powodują, że w ostatnim czasie coraz bardziej rozpowszechnia się stosowanie filtrów do zatrzymywania zanieczyszczeń, które niesie ciekły metal płynący przez układ wlewowy. Nowoczesne filtry mają zazwyczaj kształt porowatych płytek kwadratowych, rzadziej okrągłych, o grubości od kilkunastu do dwudziestu kilku milimetrów, wykonanych z żaroodpornego materiału ceramicznego. Stosowane są dwa typy kanalików (porów) w filtrze:
• prostoliniowe (o kierunku prostopadłym do powierzchni płytki, a równoległym do kierunku przepływu metalu) o jednakowym przekroju na całej długości kanalika, czyli grubości filtra,
• o kształtach nieregularnych, tworzących gąbczastą strukturę materiału filtra (rys. 1.25).
Drugi typ filtrów jest uznawany na ogół za bardziej skuteczny.
Rysunek 1.25
Wygląd ceramicznego filtra odlewniczego typu gąbczastego
Filtry umieszcza się w układzie wlewowym, najczęściej we wlewie rozprowadzającym. Przykładowe sposoby usytuowania filtrów pokazano na rys. 1.26.
Interesującym rozwinięciem zastosowania filtrów jest tzw. system bezpośredniego zalewania, pokazany schematycznie na rys. 1.27. Składa się on z filtra ceramicznego o strukturze porowatej ziarnistej, umieszczonego na dnie zbiorniczka wykonanego z ceramicznego materiału izolującego. Całość umieszcza się w formie nad górną powierzchnią odlewu, na ogół w miejscu gdzie jest przewidywany nadlew. Metal wlewany jest do zbiorniczka, skąd przepływa przez filtr do odlewu, ulegając oczyszczeniu. Jego burzliwy przepływ, wywołany wlewaniem z łyżki lub kadzi, ulega uspokojeniu przy prze-