DSCN1657

Przedmowa do pierwszego wydania

Słownik pojęć socjologicznych adresowany jest do szerokiego kręgu odbiorców, a jego głównym zadaniem jest ułatwienie kontaktu / socjologią osobom zainteresowanym tą dy scypliną.

Zamiarem autorów było wyjaśnienie przede wszystkim znaczenia terminów najczęściej pojawiających się w publikacjach socjologicznych, posiadających specyficzne znaczenie lub odgrywających w aparaturze pojęciowej socjologii kluczową rolę. Jest to zatem słownik pojęć używanych w socjologii, przy czym wiele z podanych terminów występuje także w pokrewnych dyscyplinach humanistycznych. W wypadku gdy pojęcia te w różnych dyscyplinach posiadały zróżnicowane znaczenie, starano się fakt ten uwzględnić Pominięto jednak dodatkowe znaczenia terminów nic związane z socjologią lub naukami społecznymi, jak np. termin „amalgamacja" w chemii czy „derywacja" w językoznawstwie. W Słowniku skoncentrowano się głównie na terminach współczesnych Aby ułatwić zrozumienie niektórych pojęć, podano ich etymologię. Niejednokrotnie wskazywano także na odpowiedniki znaczeniowe w językach obcych Mając na uwadze istniejące już specjalistyczne opracowania*, świadomie zrezygnowano z zamieszczania tych odpowiedników we wszystkich przypadkach (nie zawsze byłoby to zresztą możliwe).

Ponieważ Słownik jest pierwszą tego typu publikacją w języku polskim, autorzy stanęli przed trudnością uporządkowania pewnego zamętu pojęciowego występującego w dziedzinie nauk społecznych. To samo pojęcie jest bowiem często odmiennie interpretowane przez różnych badaczy i teoretyków. U objaśnieniach do haseł starano się zawrzeć tc różnice znaczeniowe, jeśli miały one istotne implikacje teoretyczne lub badawcze. Autorzy mają jednak św iadomość, zc nic we wszystkich przypadkach cci ten został osiągnięty. Nic zawsze zresztą było to konieczne Głównym celem pozostało wyjaśnienie zasadniczego sensu danego pojęcia. Byłoby pożądane, aby publikacja Słownika przyczyniła się do podjęcia w środowisku socjologicznym dyskusji nad aparaturą pojęciową tej dyscypliny i doprecyzowania znaczeń różnych terminów. 7. tego względu Słownik należy traktować jako swoisty materiał wyjściowy do lak rozumianej dyskusji Objaśnienia haseł zawartych w Słowniku są różnie skonstruowane Niektóre ograni-cżają się do wyjaśnienia sensu danego terminu Takie ujęcie hasła jest szczególnie przy datne dla osób, które nie miały wcześniej kontaktu z socjologią. W innych hasłach natomiast starano się przedstawić zasadnicze problemy, pytania i różnice stanowisk

' Sfownil Kr mirtów torjołoginuyih- wsitany v* Ję/sku rosyjskim. / ojpowicdniknmi w s/cKiu językach angielskim, francuskim, niemieckim, tiułgankim, polikim t czeskim i I I*zx*a. i II' |<W0, 1HS PĄN, W«. ttawa