DSCN1663

12 Altciuacja biografii

o wartościach altoccntrycznych; one koncentrację na innych osobach lub . empur społecznej. Niekiedy sens tego poję-cTLwne _Skt 23 rfrfttooy lub na»_t< to** my z pojęciem afiliacji. (A.S.)

Ałtcrnacja biografii, zob. tożsamość

Altruizm, zachowanie zorientowane na bezinteresowną pomoc innym jednostkom lub grupom społecznym: przeciwieństwo zachowania egoistycznego. Pojęcie to określane icst także jako ..działanie z pobudek etycznych, bez spodziewania się odwzajemnienia ze strony innych*' [M.K. Mlicki |092.s. 102).

Niekiedy kwestionuje się istnienie „czystych" zachowań altruisty cznych. wskazując. że wszelkie działania na rzecz innych nie są całkowicie bezinteresowne, gdyż w ich wyniku jednostka uzyskuje pozytywną ocenę otoczenia społecznego i (łub) poprawia własną samoocenę. Na tej podstawie wszelkie działania na rzecz innych próbuje się wyjaśniać wyłącznie w kategoriach egoizmu. Akceptacja takiego stanowiska prowadzi niekiedy do błędnego wniosku, ze altruizm nic istnieje. Bezinteresowne działania na rzecz innych są faktem, który trudno negować Działania te mogą wynikać z różny ch motywacji, nawet egoistycznych, me zmienia to jednak faktu, źc są one czymś realnie istniejącym. Wątpliwości dotyczyć mogą wy łącznie typów motywacji tkwiących u ich podstaw. Nawet jeśli z»o-dzje się z tym. że zachowania ahruistycznc ***** * "Wywji ^<*^oi»yanych. tzn Z dy-enu do uzyskania jakichś gratMikacii ¹⁰ Psiemu. JLxzcg„ ™c

% ZZŚ52/Z+

J«t przez

antycypacje dotyczące korzystnych ^ w obrazie własnej osoby (lub uniknij zmian niekorzystnych). W przypadku tomiasl motywacji typu cgzoccotrycacc antycypacje te dotyczą sytuacji p»JJS [J. Karyłowski 1982. s. 133) Rozw₀jow endo- lub cgzocentry cznych mechanizm,;,;,' altruizmu sprzyjają odmienne techniki socjalizacji stosowane przez rodziców. Wskazywanie dziecku konsekwencji, jakie jeąo zachowanie może mieć dla partnera, wzmacnia mechanizmy egzocemry cznc. Natomiast takie techniki, jak: wycofywanie miło*: niedefinitywne etykietowanie, wskazsw^n,-na niezgodność zachowania z wymaganiami pełnionych ról społecznych, nakłanianie do przeprosin, kształtują mechanizmy endo-centry czne [ibidem, s. 89 i n],

W badaniach motywacji zachowań altruisty cznych musi być także uwzględniona okoliczność, że zachowania te stanowią sposób realizacji społeczny ch norm. wartości, ideałów i wierzeń Z tej perspektywy podział na motywacje endo- i egzocen-uyczną. a także przypisywanie altruizmowi wyłącznie motywacji egoistycznej, wydaje się ujęciem zbyt wąskim

Janusz Reykowski (198b) badania nad altruizmem poszerzył na badanie postaw prospołecznych

Cmii Durkheim w klasycznym studium o samobójstwie wyróżnił, oprócz egoistycznych i anemicznych, także samobójstwa ahruistycznc Są one wynikiem poświęceni* życia jednostki dla realizacji interesów gm-powych; wiążą się one z całkow itym wchło-nięcicm jednostki przez grupę, które nastąpiło w wyniku procesu dczindywidualizacji (AS.)

/ob anomia. dc/mdywtduah/acja. dyfu-’i* '^v' powiedziałności. empana. koncepcje człowieka ^u ^jologii. motywacja, pułapka społcc/na. socjalizacja

Uteratura

Kory km sk.). 1982, O dwóch typach altrui:**

~*j**^yaa nat^ endo- i tgzixrntn\:n\"u -^r'*

dhwii podejmowama btsintertswitych d***