DSCN1788

136 Petryfikacja

notka,

« szeroką dostępność po*^* konsumpcyjnych uznaje za zasadnicze chv współczesnych społeczeństw; P^os,,n^ strialnsch, określając ten stan jako ..fxr-misvwną kornukopię” (<eanm copiae- rog obfitości). Sytuacja, w której wszystko jest dozwolone i wszystko osiągalne [l. Brzeziński 1994, s. 64). ujawnia głęboki kryzys kultury. Krytyka penmisywizmu zawarta jest także w społecznym nauczaniu Kościoła katolickiego (zob. [Jan Paweł II 1993]). (AS.)

Zob. agresja, koncepcje człowieka w socjologii, konformizm, kontrola społeczna, normy społeczne. przymus, socjalizacja społeczeństwo.

Literatura:

Brzeziński 1994. Bezład Polityka światem a na progu XXI wieku, hditions Spotkania. Warszawa.

Jan Paweł II. 1993. 1'entatis 'splendor. Wyd. Wrocławskiej Księgami Archidiecezjalne!. Wrocław.

Rybicki P., 1979. Struktura społecznego świata studia z teorii społecznej. PWN. Warszawa.

Petryfikacja, zob. opór wobec zmian zasada ekonomii wysiłku.

Pieniądz, zob. socjologia ekonomiczna. Pilotaż, zob. badania pilotażowe

, ;.....r\ sowicie nieprawdziwa

tendencyjnie zdeformowana informacia

temat jakiejś osoby bądź. zdarzeń

wsachmana w obrębie zbiorowości' Pr plotkę powszechnie roz„_{mic si}ę _obJ Z me osbb nieobecnych, niepolrotac ra,, szamc ^no'^vln ' tycia prywatneco mn Wztczęsto złośliwe pombwienic^ńre! “ k^wencji doprowadzić do zlnJ

^{W    l,}"^clc'^l)o,,m,nnn 1980, s |h

Zakłócenia występujące w tmi

tu. W celu uzyskania nowej jakości * tycznej wystarczy' zmiana jakiegoś [2^ pominięcie jakiejś czystki wypowiedź *^!a

sunięcie akcentów znaczeniowych, kodu lub kontekstu (zob. [E Koso-? 1994. s. 13J). Zasadniczą cechą plotki?'' jednak jej intencjonalność. Plotki są celcv tworzone. „Jej zasadniczą funkcją j_csl ^ wiem celowe niszczenie prestiżowego ir,C ge, ujawnianie skrywanej prywatności Dn> siego Człowieka, dewastacja jego oficjał, nego wizerunku. Zwłaszcza wówczas, ów Drugi jest postacią znaną i szanowaną' [E. Kosowska 1994, s. 15J.

Powstawanie i rozpowszechnianie się plotek wyjaśnić można zarówno odwołując się do cech jednostek, które zajmują sic plotkowaniem, jak i zwracając uwagę ^ społeczne uwarunkowania lego zjawiska Cechy indywidualne, takie jak ciekawość, przesadna potrzeba znaczenia, rygorystyczne przestrzeganie norm skłaniać mogą dr zajmowania się plotkowaniem (a nawet dc dcnuncjatorstwa). Psychologow ie wskazują, żc w wypadku plotki funkcjonuje mechanizm projekcji przeniesienie na innych własnych cech negatywnych, aby u ten sposób siebie dowartościować.

Deborah Tannen [1995. s. 114-147) plotkę ujmuje znacznie szerzej, jako ..mówienie o kimś'*, a niekoniecznie „mówień przeciwko komuś”. W takim ujęciu ..plotka służy do budowania więzi społecznych, atmosfery emocjonalnej bliskości, przyj¹*'

¹¹ i Staje się także elementem kontroli sp‘^v łocznej. „Dostosowujemy nasze zachowani do potencjalnie wywoływanych plotek- sły* sząe w duchu, jak inni mogliby o nas re-mawiać” [ibidem, s 128]

Wśród czynników społecznych nuit ^c>'ch wpływ na powstawanie plotek i ^w rozpowszechnianie się istotną rolę odgO"“ struktura komunikacyjna występująca " u* ^ncl zbiorowości, w tym brak dostępu * •nformacji. zwłaszcza gdy dotyczą ^lVlC ważnych kwestii Widoczne jest to zwW*^{7 cza w} społeczeństwach typu monoccnttyc^ ^nc8«. w których władza stara się