1.6 SPRAWNOŚĆ SILNIKA TŁOKOWEGO
Sprawność teoretyczna tj* — Jest to stosunek ciepła (obliczanego) Qi przetworzonego na pracę mechaniczną (zgodnie z teoretycznym wykresem obiegu termodynamicznego) do ciepła Q0 dostarczanego w wyniku spalania paliwa wprowadzonego do cylindra w czasie jednego obiegu
Sprawność teoretyczna jest miarą strat ciepła oddawanego źródłu dolnemu (Qt na rys. 3.4, 5). Odpowiednikiem tych strat w silniku rzeczywistym są straty wylotu. Sprawność indykowana rjt jest to stosunek zmierzonego ciepła Qi przetworzonego na pracę mechaniczną w cylindrach silnika (na podstawie wykresów indykatorowych) do ciepła Qo uzyskanego ze spalania paliwa:
Sprawność indykowana uwzględnia straty powstające w obiegu teoretycznym (porównawczym) w cylindrze silnika rzeczywistego, wskutek:
> różnicy własności fizyko-chemicznych gazów doskonałych i mieszanki paliwa z powietrzem,
> niewłaściwego przebiegu spalania,
> chłodzenia,
> dławienia podczas przepływu przez zawory.
Sprawność indykowana badanego silnika wyznacza się na podstawie wzoru:
fk-Gt-W.
gdzie:
3595,4 — równoważnik cieplny 1 kW • h,
Nt — moc indykowana w kW,
T|t — sprawność teoretyczna,
Ge — godzinowe zużycie paliwa w kg/h,
W — wartość opałowa paliwa w kJ/kg.
Sprawność cieplna r\c jest to stosunek pracy indykowanej ALj (wyrażonej w kJ) do całkowitej ilości ciepła Q0 doprowadzonego do silnika w wyniku spalenia paliwa w czasie jednego obiegu:
o*)
Sprawność cieplna całkowicie charakteryzuje obieg rzeczywisty silnika, czyli uwzględnia wszystkie straty ciepła. Może więc być wyrażona iloczynem:
Dla silnika badanego sprawność cieplną można obliczyć z zależności:
03)
Sprawność mechaniczna t|m jest to stosunek ilości ciepła zamienianego na pracę
użyteczną do ilości ciepła zamienianego na prace indykowaną. Można ją również
określić jako stosunek średniego ciśnienia użytecznego do średniego ciśnienia in-
dykowanego lub stosunek mocy użytecznej do mocy indykowanej:
AL, P, N, ....
m — ---— ■— (Hf
AL, pt Nt
gdzie:
A • L«— ilość ciepła zamienionego na pracę użyteczną w kJ,
A • Lf— ilość ciepła zamienianego na pracę indukowaną w kJ,
Pi — średnie ciśnienie użyteczne w MPa,
Pt — średnie ciśnienie indykowane w MPa,
Ne — moc użyteczna w kW,
Ni — moc indykowana w kW.
Sprawność mechaniczna jest miarą strat na tarcie w ruchomych częściach silnika i na napęd mechanizmów pomocniczych. Sprawność ogólna,Tio jest to stosunek ciepła zamienionego na pracę użyteczną do całkowitej ilości ciepła doprowadzonego do silnika w wyniku spalania paliwa w czasie jednego obiegu:
03)
Strona 17