DSC#4

i«e Rama* 11

nie tylko wówczas, gdy typy rodzicielskie stanow ią jeden fenotyp. Jeden / rodziców może mieć na przykład skład genetyczny AABBct. a drugi aohbCC w F jako typy transgresywne pojawią się AABBCC oraz Aibbcc.

Kolor ziarna u pszenicy kontrolowany jest przez 3 geny. Krzyżowanie rodziców o cechach ekstremalnych (czerwone AA RB CC x białe c kthłuc) powoduje powstanie w F, siedmiu klas z 0. 1, 2„ 3» 4,5 i 16 allelami dominującymi w stosunku 1:6:15:20:15:6:1. Jedynie roślin stanowi ciemnoczerwoną klasę AABBCC \

ABC ABc ABC BBC ABc

wBC eBC

Ryc 11.1 Kwadmt FunnetlB ukazujący zabarwianie i liczbę a»a*l addytywnych u 7 fenotypów powalających ar F_t lazyZówta AASBCC « aabbcc odmian pszenicy różniących się zahanwtniam ziarniaków

i I /64 białą klasę aabbcc. Pokazuje to kwadi ai 1’unnctta fry c. 11.1). Czynniki środowiskowe, takie jak temperatura (zmienia szybkość reakcji enzymatycznych), światło słoneczne, nawożenie (zmienia poziom enzymów i substratów dla reakcji), powodują, że indywidualne ziania różnią się w ramach jednego genotypu, zamazując różnice między sąsiednimi klasami genotypowymi.

Opia i analiza cech ilościowych wymagają specjalnych metod, których dostarcza statystyka

f 1.2. Mierzenie zmienności cięgiel

Mpzkfod zmienności cechy ciągłej, takiej jak wielkość ziarniaków czy wzrost ludzi. je*t opasany przez średnią arytmetyczną (i) i miary zmienności średniej: esriascjf (V, rr lub r j łub adchylraie standardowe (<r, a, łub *d).

fladamr drani/ic/efua cechy ilościowej należy rozpocząć od pomiaru warto-'jfet cechy w ŚMMecznie dużej grupie osobników, obliczenia średniej i odchylenia aMŚardknrepe era/ wykreślenia krzywej zmienności cechy.

n

Jeżeli rozkład wartości cechy w badanej grupie daje w przybliżeniu wykres o charakterystycznym kształcie dzwonu, tzw. krzywą normalną tryc. 111), to można obliczyć spodziewany zakres wyników. Przy rozkładzie normalnym przedział IM rd obejmuje 68%, przedział x±lsJ dotyczy 95%. a w przedziale t±h*i zawiera się ponad 99% osobników badanej populacji.

Ryc 112. Rozkład normalny określony przez średnią i zasięg mierzony odchfantir standardowym (sd)

»mi| 9ad lad średnia +lsd +2sd +3sd

lad +2sd +3ad wertośC ce*y

Liczbę n genów kumulatywnych warunkujących daną cechę wyliczamy opierając się na zasadzie, że osobniki o skrajnych wartościach cechy (determinowanych największą 2n i zerową liczbą alleli kumulujących się) stanowią

7dla n = I,— dla n * 2,— dla n • 3, — dla n - 4, dla n - 5. K 4    16    M    2M    1024

)

część populacji. Na przykład przebadano długość 1200 korzeni marchwi, najkrótsze (było ich 8) stanowiły Viaw = '/»» część populacji, najdłuższe zaś (3 sztuki) stanowiły Vim- Vm część populacji. Można stąd przypuszczać, że długość korzenia u marchwi jest warunkowana więcej niż 3, a mniej niż 5 parami alleli, czyli 4 genami kumulatywnymi.