dydaktyka wykład 3

strona 8

^fcrr

j : Li

Ml

OŚWIATY

Ofit

Frc‘. dr hac.

/A CŁA W STRYKOWSKI Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

3)

4)

5;

SJ

7] warunkówzswnetrzrwcn IX. Kruszewski ięci c

Wyszczególnione grupy zesad wydają sit; Łyd bardzo przydatne dla codzienne: pracy nauczycielskiej. Również nakład książki jest na tyle bcęacy, że jest cna powszechnie dostępna, dlatego zachęcam cc jej lektury.

W mniejszym artykule chciałbym natomiast zwrócić uwagę Czytelników na ogólne zasady nauczania uczenia się przedstawione w podręczniku dydaktyki amerykańskiej pd "Łearning Sys.em design n.s.ąz/a orietłumaczona zcstaia na język polski pt. "Konstruowania systemu kształcenia' i epuc-iikcwana przez P.WN' v/ 133.3r., iecna.k jest cna maić znana w środowisku nauc zycielskim.

przyswoi sofcie nowe zachowanie, jeśli mu się przedstawi wzorcowe wykonanie, które bęczie megi cbsarwowaó i naśladować’. Zasada ta riwnJ,o    — ■ — ■ •    ....

, . , - - ,^. . , tyyitsiu wctl Ud 1 iiMSCe,

ze uczniowie bardzie; potrzebują wzorców niż pouczeń. Zatem nauczycie! powinien zachowywać się w ten sposób, jakby chciai, żacy zachowywali się jeco uczniowie. Zdaniem autorów le; <.asady jako nauczyciel - r.is mów uczniom jak mają przedstawiać logiczną argumentację, zademonstruj ja w takiej forrri.e w jakiej chciałbyś ją od nich usłyszeć. Jest bc-wiem tak. że .<-.óny wiedzą, uczą przykładem; ci, którzy nie wiedza, uczę

Zgsącą desjsoności - "naieży oczekiwać, że uczeń łatwiej opanuje treści nauczania, jeżeii będzie miał swobodny costeo da ‘wszystkich w^:aćomcśc.^: przekazywanych przez nauczyciela , Cnooz: tutaj c tc, aby wszystkie komunikaty dydaktyczna

Aby praca nauczyciela z uczniami cawaia poiąaane rezultaty musi odbywać się według określonych prawidłowość!, szyi: z^sad dydaktycznych. Poprzez zasady dydaktyczne (także zasacy nauczanie lub kształcenia)'rozumie się najczęściej ogólne normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie umożliwia optymalna realizację celów kształcenia. Zasacy dydaktyczne odnoszą s.ę zarówno dc działainc-śc; -auczyc.eia (nauczanie), jak i uczniów (uczenie się), zaś sw-.ą treść czarcia głównie z analizy przebiegu procesu dydaktycznego (W- Okoń, 1931, s. 332).

W sorawie zasad, na gruncie dydaktyki - podobnie jak -w innycn kwestiach - istnieją różne poglądy i toczą się sport merytoryczne. Goryczą one istoty zasad, procedury ich wyprowadzania i formułowania, a także ilości zasad cycakr/cz-r.ych. W klasycznych podręcznikach, dydaktyki wyróżnia sie raiczęście; następujące zasady nauczania: systematyczno-bci, pogiądowości, samodzielności (świadomości I aktywności}, związek teorii z praktyko, stopniowania trudne-śc: I trwałości wiedzy uczniów. •

F.czwć' badań nad procesami nauczania i uczenia s;e, a także stosowanie różnych, podejść teoretycznych do analizy tej problematyki pcwod-jią sta.-? rozszerzanie się listy za-    ~

ii-o • ~i< ■■■ęc crmcc •-•-vi,z;zetnir.~ - p- _• -;

0    aft. ze Z2słov. ta.ds jak. mcfy.-scli, fnćy-.-.-isuai.-cis;, t spciowosci, ocei 3fyv. .tosci, uspołeczniania, efekt, wnoścl

1    nne {zoo. W Szewężuk, tS/2; Cz. Kupisiewicz, 1376; W. Okoń, 135~)

-V wycarym ostatnio pod;ęczm.ku dla. studentów kicitmkćw nauczycielskich pt. "Sztuka nauczania. Czynności nauczycie-Kruszewski analizując projektowanie i realizację orocasu ksztacems w szkole zaproponował bardziej szczegółową klasyfikację zasao cydaktycznych Autor tan, definiując zasady ;a'^fo 'egeine nermy postępowania nauczyciela w czasie p^rzy-cctcwania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie ■ecnccześnie informacji z w:cłu zrocał , utrzymanie kierunku czynności uczenia się uczniów', wyróżnił siecem gruo nzjpc-trzaanie,-szych ząąąc, oydakj-ycjinycn Goryczą cne:

1)    doacrj i układu wiadomości stanowiących materiał nauczania;

2)    motywacji uczniów; czynności uczenia się; zharmonizowania systemów pedagogicznych; stosunków społecznych w klasie; czynności nauczyciela,'

wQr\i c z. 3 Ui " uj y uyua K ty CZD6 (

Autorzy wspomnianej książki: R.ri. Oav:s, L.T. Atfksander i S.¹.. Yelou (1933) wyróżniają dziewięć zasad, które pokrótce omówimy.

I. Zęsr.ćą doniosłoś £ która głosi: "należy oczekiwać, że uczeń pędzie miał motywacją co uczenia się tego, co ma cle niego doniosłe znaczenie". Z zasady ^:ej wynika, żs czicv.^:e-uczy się najchętniej tego cc odnosi się co jego Gcrychczasc-wych doświadczeń eraz co jego przyszłych celów, zaintere-

Po co zasady

sc".vzń i uznawanych wartości. Jeżeli więc chcemy aby rea’i-:cwana przez r.as tematyka nauczania była cla uczniów co-niesia musimw postarać się. ^!m -wyjaśnić, że wiąże sie cna z ich, doświadczeniem, musimy im, przynajmniej w pewnym stopni';. pozwolić samodz^:e(nie podejmować decyzje dotyczące celów i metod uczen.a się ora:-: wskazywać na przydatność i możliwość wykorzystywania zdocytej wieczy w przyszłości.

li. Zas^&jttezpefcĄ-otLW^nkówjystesnyttf!,, wedle której: 'jest cardziej prawdopodobne, ze uczeń nauczy sie czeccś r.cweęc, jeśli spełnia wszystkie niezbędna warunki wstępne". Według tej zasady najważniejszym czynnikiem decydującym, o sukcesie lub nieoowcGze.niu ucznia w szkole jest zasób ccty-cz,czasowej jego wiedzy warunkujący opanowanie r.cwej. Jak wiadome, dotychczasowa wiedza uczniów jest bardzo zróżnicowana, dlatego ważnym zadaniem nauczyciela jest dokładne rozpoznanie owych wtrun.-iów wstępnych u poszczególnych: uczniów, a następnie stałe dostosowywanie nn-.wrę. A.-;_?y._; “c.::-: i czynno;c uc?tni-a się dc- co:vc bertasswe. c?zv. _a-ważerne te; zasa.cy powoduje, że zzęśc uczniów się .nudź-., podczas gdy inni są sfrustrowani.

I**- kasscć' 'jest barzziej prawdopodobne, że uczeń

■« ■ ciTrR - - cT-firr -

' * - . *    —r - * fe G)