w CiązyMki - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Ct*U 3 Analiza maloiygnalowa układów półprzewodnikowych
614-585 V .JS_mV_ = XA5m] 0,02 mA
^llz —
(3.2.1)
AU.
Al.
i/C£(P)=«v 1^0
Jest to wartość średnia dla zmian położenia punktu pracy symetrycznych względem spoczynkowego punktu pracy P. Z danych liczbowych wynika, że dla zmiany od P w stronę większych prądów bazy, oraz w kierunku przeciwnym uzyskujemy nieco różniące się od siebie wartości, co świadczy o tym że charakterystyka wejściowa tranzystora Ib = KU be) dla stałego napięcia Uce= 8V nie może być uważana w rozpatrywanym zakresie za dokładnie liniową (nawet mimo przyjęcia mniejszych niż w zadaniu 3.1 wartości przyrostów prądu bazy). Ilustracja graficzna uzyskanego wyniku z zachowaniem skali rysunku nie byłaby możliwa, dlatego poprzestaniemy na odwołaniu się do ideowego przedstawienia we Wprowadzeniu (na rysunku W3.6, w III-ej ćwiartce wykresu). Wartość liczbowa parametru hu, (czyli rezystancja wejściowa tranzystora w połączeniu WE dla małych amplitud składowej zmiennej) odpowiada nachyleniu fragmentu charakterystyki wejściowej zdjętej dla stałego napięcia Uce = 8 V w okolicy punktu pracy P, czyli dla małych przyrostów prądu bazy wokół wartości Ib(P) = 150 pA.
Parametr hu jest tym z czterech parametrów h. który najsilniej zależy od położenia punktu pracy tranzystora. Jego wartość liczbowa szybko maleje ze wzrostem przyjętej wartości prądu bazy w punkcie pracy, tzn. Ib(P).
Zgodnie z definicją W3.Il (patrz Wprowadzenie) wartość liczbową parametru hu, (czyli napięciowego współczynnika oddziaływania zwrotnego) obliczamy jako iloraz odpowiadających sobie przyrostów napięć Uce i U be zmierzonych przy zachowaniu niezmiennej wartości prądu bazy w punkcie pracy (czyli równego 150 pA):
AU BE AU CE
599-601 mV 10-6 V
-2 mV 4 V
0,5 10'3-V
(3.2.2)
Także w tym przypadku przyrosty są zbyt małe, aby mogły być dobrze zilustrowane z zachowaniem skali, dlatego odwołamy się tylko do ideowego przedstawienia we Wprowadzeniu (na rysunku W3.6, w łV-ej ćwiartce wykresu). Wartość liczbowa parametru hu, (czyli współczynnik oddziaływania zwrotnego tranzystora w połączeniu WE dla małych amplitud składowych zmiennych) odpowiada nachyleniu fragmentu charakterystyki oddziaływania zwrotnego zdjętej dla stałego prądu bazy Ib = 150 pA, w okolicy punktu pracy P czyli dla małych przyrostów napięcia wyjściowego wokół wartości Uce = 8 V.
Uzyskana wartość /i/2, = -0,5 • 10'3 oznacza, że przyrostowi napięcia wyjściowego Uce o 1 V w badanym tranzystorze w wyniku oddziaływania zwrotnego (przy nie zmienionym prądzie bazy Ib) odpowiada zmniejszenie się napięcia U be o 0,5 mV. W tym przykładzie oddziaływanie zwrotne jest słabe, a w rzeczywistych tranzystorach może być nawet jeszcze słabsze. Dlatego w niektórych zadaniach będziemy dla uproszczenia zakładać hu = 0, czyli przyjmować że oddziaływanie zwrotne nie występuje. Takie założenie w większości przypadków znacznie upraszcza analizę, a prawie nie wpływa na uzyskiwane wyniki.
powered by
w C.ążyrtski - ELEKTRONIKA W ZADANIACH Część 3: Analiza malosygnalowa układów półprzewodnikowych
Rys. 3.3.1 llldad pomiarowy do zdejmowania charakterystyk w yjściowych i przejściowych dla tranzystora EMOS z kanałem typu n w konfiguracji WS
W układzie pomiarowym jak na rysunku 3.3.1 do zdejmowania charakterystyk statycznych tranzystora polowego EMOS z kanałem typu n, regulowane napięcie wejściowe Ucs nastawiano jak w poprzednich zadaniach za pomocą dokładnego regulowanego źródła prądowego (SPM).
Tranzystor połowy jest jednak elementem sterowanym napięciem, a prąd bramki jest pomijalnie mały. Aby zastosować do jego sterowania źródło prądowe należało włączyć do obwodu dokładny rezystor 1 kĄ którego zadaniem jest przetworzenie nastawionej wartości prądu na napięcie sterujące tranzystor wg zależności x (mA) • 1 Id) = x (V).
Napięcie zasilające obwód drenu było nastawiane za pomocą regulowanego źródła napięciowego (SEM). Napięcie Uds i prąd drenu Ip mierzono w układzie poprawnie mierzonego napięcia, przy czym jednak prąd lv pobierany przez woltomierz był znikomy (rezystancja wewnętrzna woltomierza Rv wynosiła 10 MĄ co przy 10 V daje prąd Iv= 1 pA), a więc mierzony prąd może być uważany za prąd drenu tranzystora.
Na podstawie podanego fragmentu tabeli wyników pomiarowych należy wyznaczyć wartości parametrów admitancyjnych tranzystora y dla punktu pracy P określonego przez napięcia Ucs = 5 V i Uds = 8 V.
£/t«[V] |
Ucs= ... V | Ucs = 4,5 V | UGS = 5,0 V | Ur,s = 5,5 V | Uc.s= ... V | ||||
ID [mA] | |||||
2 |
1,20 |
2,00 |
3,15 | ||
4 |
1,22 |
2,03 |
3,18 | ||
6 |
1,24 |
(PI) 2,06 |
3,22 | ||
8 |
(P4) 1,26 |
(P) 2,09 |
(P3) 3,26 | ||
10 |
1,28 |
(P2) 2.12 |
3,30 | ||
12 |
1,30 |
2,15 |
3,34 | ||
... |
Rozwiązanie
Dysponujemy danymi, pozwalającymi na wykreślenie fragmentów charakterystyk przejściowych i wyjściowych tranzystora. Zgodnie z definicją W3.37 (patrz Wprowadzenie) wartość parametru y2/ = gm (tzn. konduktancję przejściową, lub inaczej transkonduktancję) obliczamy jako iloraz odpowiadających sobie przyrostów prądu drenu i napięcia UGS (wyznaczonych przy niezmiennym napięciu UDs< równym wartości w punkcie pracy):
y 21 =
y ‘-o v
Ilustrację graficzną uzyskanego wyniku pokazano na rysunku 3.3.2. Wartość liczbowa parametru y2/ = gm odpowiada nachyleniu fragmentu charakterystyki przejściowej
-35-