PRODUKCJA O ZMIENNEJ PROPORCJI CZYNNIKÓW
Rozpatrzymy trzy różne, niezależne i efektywne procesy produkcyjne. Wielość nakładu czynników produkcji, proporcje między nimi oraz rozmiary produkcji charakterystyczne dla trzech procesów produkcji zawiera tabela 21.
Tabela 21. Procesy produkcji
Każdy z trzech procesów produkcyjnych jest efektywny. Przypomnijmy, że proces produkcji jest efektywny wówczas, gdy wykorzystuje mniej, przynajmniej jednego z czynników i nie więcej pozostałych, dla wytworzenia tej samej wielkości produkcji co inny proces produkcyjny.
Punkty I, II i III na poniższym wykresie przedstawiają taki sam poziom produkcji otrzymany przy różnej kombinacji czynników.
Wykres 68. Kombinacja czynników produkcji
Pomimo, że linie Ml, MII oraz IMII przedstawiają ten sam poziom produkcji, jednak wszystkie punkty umieszczone między li II (z wyłączeniem tychże) oznaczają procesy nieefektywne, ponieważ wykorzystują więcej czynnika pracy i kapitału, aniżeli w jakimś punkcie między I-III lub IMII.
Oznacza to, że jeśli dysponujemy procesem III wtedy przedsiębiorstwo maksymalizujące zysk nie będzie wykorzystywać żadnej z kombinacji między I i II ponieważ bardziej efektywną będzie jakakolwiek kombinacja między I i III lub między II i III.
IZOKWANTY PRODUKCJI
Łącząc ze sobą wszystkie możliwe efektywne kombinacje czynników dające taką samą wielkość produkcji otrzymujemy izokwanty produkcji.
Wykres 69. Izokwanta
produkcji
Każda kombinacja K i L daje taki sam poziom produkcji Qr Przemieszczając się wzdłuż krzywej Q1 zmieniają się rozmiary nakładu czynników oraz proporcje między kapitałem i pracą.
Izokwant produkcji może być bardzo wiele. Izokwanta Q, przedstawia wszystkie efektywne kombinacje K i L, które dają taki sam poziom produkcji Qr Z kolei izokwanta Q2 przedstawia wszystkie efektywne kombinacje K i L dające ten sam poziom produkcji Q2, przy czym Q2 > Q,. Podobnie należy potraktować każdą inną izokwantę produkcji (np. Q3, Q4 itp.).
Wykres 70. Izokwanty
produkcji
¥
153