Malarstwo jako tekst i kontekst kultury w edukacji polonistycznej..._123
P. Bruegel, Małpy, Myśliwi na śniegu Zabawy dziecięce |
przejrzeć, zobaczyć i zrozumieć siebie, innych. Są też wyzwaniem do odczytywania symbolicznych i alegorycznych znaczeń, których nośnikami są obrazowane postacie, przedmioty, zastosowana kolorystyka, układy kompozycyjne itd. Wędrowiec H. Boscha przywołuje na myśl biblijną przypowieść o synu marnotrawnym, jego opamiętaniu i nawróceniu, chęci odcięcia się od zła i rozpoczęcia nowej drogi życia, co daje się odczytać z przedstawionych na obrazie elementów krajobrazu i plastycznej kreacji głównego bohatera. | |
świadectwo łączności z tradycją/ tradycjami kultury europejskiej, narodowej |
Malarstwo sakralne (biblijne), mitologiczne, historyczne, np.: H. Memling, Sąd Ostateczny (XV w.) Michał Anioł, Sąd Ostateczny z Kaplicy Syk-styńskiej (XVI w.) P. Rubens, Porwanie Europy, Sąd Parysa J. Matejko, Kazanie Piotra Skargi L. Wyczółkowski, Stańczyk W. Tetmajer, Muzykanci w Bronowicach\ S. Wyspiański, Apollo -system słoneczny Kopernika, Bóg Ojciec {Stań się), Madonna z Dzieciątkiem J. Malczewski, Melancholia |
Przywołane obok obrazy dostarczają przykładów dialogu dzieł sztuki malarskiej z tradycją (antyczną, biblijną, polską tradycją narodową), czego wyrazem są ukazane na obrazach i sygnalizowane w ich tytułach motywy, symbole, postacie, itd. Lektura tego rodzaju obrazów pozwala dostrzec ich intertekstowość oraz intersemiotycz-ność, odsyła do źródeł twórczej inspiracji, uświadamia kulturotwórcze znaczenie, jest formą zakorzeniania w tradycji poprzez odnajdowanie „miejsc wspólnych” w kulturze. |
gra z tradycją |
J. Chełmoński, Babie lato — J. Duda-Gracz, Józefowi Chełmońskiemu P. Bruegel, Wieża Babel, Jerzy Duda-Gracz, Babel2 |
Aranżację ciekawych sytuacji lekcyjnych zapewniają malarskie gry z tradycją (np. tradycją przedstawiania znanego motywu, tematu). Przywołane obok tytuły obrazów (wraz z ich pierwowzorami) wymagają m.in. rozpoznania i określenia rodzaju gry intertek-stualnej (parafraza, pastisz, groteska, |