Podatki stanowiły dochód niestały ponieważ uchwalane były przez Sejm na rok czasem na kilka lat. Na dodatek z podatków zwolnione były generalnie stany uprzy wi lej o wane.
, Funkcjonowały podatki\j
- > łanowe - dawny paradny; 2 grosze z łanu w dobrach szlacheckich i 4 grosze z kościelnych
- . łanowe nadzwyczajnej- zwane poborem; w drugiej połowie XVI wieku zaczął "stawać się podatkiem corocznym; stawka podatku wynosiła 30 groszy z łanu, jednak zdarzało się, że był pobierany w formie podwójnej lub potrójnej
AKCYZA
Miejski podatek powszechny wymierzany od obrotu w postaci % od wartości sprzedanych towarów na rynku.
SZELĘŻNE
Powszechny podatek od napojów.
CZOPOWE
Płacone przez mieszczan od wyrobu i szynkowania piwa, wina, miodu i gorzałki. HIBERNA (chleb zimowy)
Podatek opłacony z dóbr królewskich i kościelnych przeznaczony na utrzymanie wojska.
SYSTEM PODATKOWY II RZECZPOSPOLITEJ
System podatkowy bazował na obciążeniach takich jak:
— akcyzach
— państwowym podatku dochodowym
— podatkach majątkowych
Największe znaczenie fiskalne miały podatki akcyzowe przynosząc ok. 50-60% dochodów podatkowych. Następnie podatki dochodowe, a najmniejsze majątkowe. Akcyzami opodatkowane były; cukier, cukier skrobiowy, piwo, napoje winne, drożdże, tłuszcze, mięso, kwas octowy, kwas węglowy, złote i srebrne zapalniczki, energia elektryczna, oleje mineralne, karty do gry. Państwowy podatek dochodowy wzorowany był na podatku pruskim. Podatnikami podatku stały się osoby fizyczne i prawne. Podatek wymierzany był niezależnie od źródła pochodzenia. Przedmiotem opodatkowania były wszelkiego rodzaju dochody dla osób fizycznych. Była to suma wszystkich przychodów pomniejszona o koszty ich osiągnięcia oraz sumy amortyzacyjne. Osoby prawne prowadzące księgi handlowe płaciły podatek od zysku bilansowego. Wolne od podatku były kwoty zapewniające minimum egzystencji. Stosowano także różnego rodzaju zwolnienia podatkowe.