Fermentacja alkoholowa polega na rozkładzie cukrów prostych (glukozy, fruktozy, mannozy) lub dwucukrów (sacharozy, maltozy) - przy udziale specyficznego układu enzymatycznego, zwanego zymazą - do etanolu i dwutlenku węgla. Przeprowadzają ją głównie drożdże należące do rodzaju Saccharo-myces. Z pleśni zdolne do wywołania fermentacji alkoholowej są np. rodzaje Rhizopus, Mucor, Oidium, Monilia. Z bakterii dość dużą ilość alkoholu etylowego produkują Thermobacterium mobile (Zygomonas mobilis) oraz Sarcina uentriculi. Inne gatunki mogą wytwarzać etanol tylko w niewielkich ilościach jako produkt uboczny.
W przemyśle fermentacyjnym są głównie wykorzystywane drożdże szlachetne, jak:
• Saccharomyces cereuisiae - w gorzelnictwie i piekarstwie;
• Saccharomyces carlsbergensis, Saccharomyces cereuisiae i Saccharomyco-des ludgwigii - w browarnictwie;
• Saccharomyces carlsbergensis uarietas elipsoideus, Saccharomyces cereuisiae i Saccharomyces uuarum - w winiarstwie;
• Saccharomyces sake - przy produkcji sake;
• Candida (Torula) kefir - przy produkcji kefiru;
• Candida holmii (Torulopsis) - przy produkcji kumysu.
Fermentacja glukozy przez drożdże jest procesem beztlenowym, lecz drożdże są organizmami tlenowymi. Przy braku tlenu drożdże energicznie fermentują, ale prawie nie rosną. W warunkach tlenowych zmniejsza się intensywność fermentacji na rzecz oddychania drożdży.
Fermentacja mlekowa polegająca na rozkładzie cukrów prostych lub dwucukrów, np. laktozy, głównie na kwas mlekowy, jest procesem często spotykanym w przyrodzie. Procesowi temu towarzyszy tworzenie się mniejszych lub większych ilości produktów ubocznych, jak kwas octowy, alkohol etylowy, gliceryna, acetoina, dwutlenek węgla i inne. Bakterie przeprowadzające fermentację mlekową rzadko występują w glebie lub wodzie, a do ich naturalnych siedlisk należą:
• mleko i produkty mleczne (Lactobacillus lactis, L. bulgaricus, L. helueticus, L. casei, L. fermentum, L. breuis, Lactococcus lactis, Lactococcus diaceti-lactis);
• zdrowe i gnijące rośliny (Lactobacillus plantarum, L. delbrueckii, L. fermentum, L. breuis, Lactococcus lactis, Leuconostoc mesenteroides);
• układ pokazrmowy oraz błony śluzowe ludzi i zwierząt (Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium, Enterococcus faecalis, Streptococcus saliua-rius, S. bouis, S. pyogenes, S. pneumoniae).
49