img146

otrzymywany z krasnorostów morskich. Jest on jedynie składnikiem zestalającym, a nie pokarmowym. Agar w roztworach 1,2-2,0% i w pH obojętnym (w niskim pH traci zdolność krzepnięcia) rozpuszcza się w temp. 100°C, a zestala się po ochłodzeniu poniżej 42-50°C;

• żelatyna - częściowo zhydrolizowane białko, pochodzące z tkanki łącznej zwierząt (kolagen). W roztworach 15-20% rozpuszcza się w temp. ok. 30-40°C, a zestala w temp. 20-23°C. Jest substratem białkowym. Pod wpływem enzymów proteolitycznych zostaje upłynniona - tę cechę wykorzystuje się głównie w badaniach diagnostycznych bakterii proteolitycznych.

9. METODY HODOWLI DROBNOUSTROJÓW 9.1. Wprowadzenie

W celu wyizolowania i poznania określonych drobnoustrojów występujących w środowisku lub utrzymania aktywności badanych kultur stosuje się przeszczepianie drobnoustrojów ze środowiska naturalnego na pożywkę lub z pożywki na pożywkę. Czynności te nazywa się posiewami lub przeszczepianiem. Podstawową zasadą właściwego przeprowadzania posiewu jest wykonanie go w taki sposób, aby uniknąć zakażenia posiewanego materiału lub poż}wvki innymi drobnoustrojami. Przed wykonaniem posiewów należy więc starannie przygotować pomieszczenie, w którym będziemy dokonywać przeszczepiania, przez wyjałowienie w nim powietrza lampą kwarcową (UV) oraz dezynfekcję blatów lub stołów roboczych przez prze-tai-cie ich powierzchni watą zanurzoną w 60-95% alkoholu. Posiewy wykonujemy tylko przy użyciu wyjałowionego szkła i przyrządów laboratoryjnych oraz z użyciem jałowych podłóż, ponieważ w razie ich zanieczyszczenia uzyskujemy hodowle mieszane, tj. pożywki wraz z wyrosłymi w niej lub na niej różnymi gatunkami drobnoustrojów. Ze względu na możliwość zakażenia wlotów probówek, kolbek i końcówek pipet, należy pamiętać o ich opalaniu płomieniem palnika gazowego. Bez zachowania powyższych zasad nie jest możliwe uzyskanie czystych hodowli, tj. pożywek wraz z wyrosłymi w niej lub na niej drobnoustrojami jednego gatunku. Z takiej hodowli najłatwiej uzyskać można czyste kultury, tj. hodowle drobnoustrojów tylko jednego gatunku lub szczepu i jednorodne genetycznie - pozwalające na obserwację cech kolonii niezbędną do wstępnej identyfikacji drobnoustrojów. Terminem kolonia określamy charakterystyczne dla rodzaju lub gatunku skupienie dużej liczby komórek wyrosłych na podłożu stałym, przy założeniu, że namnożyły się one z jednej komórki. Są one najczęściej widoczne gołym okiem. Jeśli są odizolowane od innych kolonii, stanowią czystą kulturę. Do podstawowych cech kolonii, jakie bierze się pod uwagę przy ocenie jej morfologii, można zaliczyć:

70