51
Metody termiczne polegają na termicznym rozpadzie wodorowęglanów wapnia i magnezu pod wpływem ogrzania wody do temperatury powyżej 37°C. W praktyce wykorzystuje się temperaturę 85-100°C. Wtedy łatwo rozpuszczalne w wodzie wodorowęglany wapnia i magnezu przechodzą w trudno rozpuszczalne węglany lub wodorotlenki i wytrącają się w postaci osadu. Wodorotlenek magnezu jest związkiem trudniej rozpuszczalnym od węglanu magnezu.
2Mg(HC03 )2 -> Mg2C03 (OH)2 + H20 + 2C02T 3
Mg2C03 (OH)2 + H20 -> 2Mg(OH)2i +C02T
Metodą tą można usunąć wyłącznie twardość węglanową. Obecność w wodzie słabo rozpuszczalnych węglanów wapnia i magnezu powoduje, że pozostaje resztkowa twardość wynosząca około 2°n. Zmiękczanie wody metodą termiczną prowadzi się w specjalnych urządzeniach, często w zakładach, które dysponują dużą ilością pary wymagającej skroplenia. Metoda termiczna jest najczęściej stosowana jako wstępna metoda zmiękczania wody.
Metody chemiczne polegają na wytrąceniu z wody nierozpuszczalnych osadów lub na wytworzeniu kompleksowych związków wapnia i magnezu. Do metod tych można zaliczyć metodę wapienno-sodową oraz metodę fosforanową.
Metoda wapienno-sodowa polega na traktowaniu wody zawiesiną mleka wapiennego Ca(OH)2 i roztworem sody Na2C03. Jony wodorotlenowe pochodzące
z Ca(OH)2 dzięki reakcjom:
Ca(HC03 )2 + Ca(OH)2 -> 2CaC03l +2H20 (3.35)
Mg(HC03)2 +Ca(OH)2 -^Mg(0H)2i+CaC03l+H20 + C02 (3.36)
MgCl2 + Ca(OH)2 -» Mg(OH)2l +CaCl2 (3.37)
MgS04 + Ca(OH)2 -> Mg(OH)2l +CaS04 (3.38)
C02 + Ca(OH)2 -> CaC03i +H20 (3.39)
usuwają twardość węglanową (3.35), (3.36) i jony magnezu (3.37), (3.38) oraz obniżają zawartość ditlenku węgla w wodzie (3.39). Aniony węglanowe pochodzące z dysocjacji sody Na2C03 usuwają z wody jony wapnia w reakcji:
CaS04 + Na2C03 CaC03l +Na2S04 (3.40)
CaCl2 + Na2C03 -> CaC03l +2NaCl (3.41)