237
W praktyce do wykonywania betonów stosuje się żywice epoksydowe, nienasycone żywice poliestrowe, furanowe, fenolowe, poliuretanowe, żywice akrylowe. Z punktu widzenia przydatności, jako spoiwa do betonów, najkorzystniejsze jest utwardzanie według mechanizmu polimeryzacji i poliaddycji, gdyż wówczas nie wydzielają się żadne produkty uboczne. Podczas utwardzania żywic kondensacyjnych wydziela się woda, co bardzo komplikuje wytwarzanie betonów, powodując osłabienie spójności materiału, porowatość, niestabilność wymiarów itp.
Utwardzanie betonów żywicznych z reguły przeprowadza się w temperaturze otoczenia (powyżej +15°C), jedynie w przypadku betonów fenolowych i furano-wych stosuje się dodatkowe wygrzewanie w temperaturze 60-80°C.
Podstawowącechącharakterystycznąbetonów żywicznych j est ich duża wytrzymałość na ściskanie oraz dobra odporność chemiczna. Dalsze cechy to: krótki czas utwardzania i szybki przyrost wytrzymałości, tzn. krótki czas do osiągnięcia sprawności eksploatacyjnej, dobra przyczepność do różnych materiałów, duża rysoodpomość, niska ścieralność, wysoka mrozoodporność oraz możliwość uzyskiwania gładkich powierzchni.
Do wad betonów żywicznych należy zaliczyć: duże pełzanie, ograniczoną odporność cieplną, mały w stosunku do wytrzymałości moduł sprężystości, dużą rozszerzalność cieplną, mniejszą w porównaniu z betonem zwykłym odporność na starzenie, stosunkowo wysoki koszt, konieczność przestrzegania specjalnych warunków wykonania (dokładne dozowanie składników, suche wypełniacze i podłoże, odpowiednia temperatura i wilgotność środowiska w czasie mieszania i układania betonów itp.).
Charakterystyczne właściwości betonów żywicznych zestawiono w tabeli 9.5. Korzystne jest szybkie uzyskiwanie przez te betony co najmniej połowy końcowej wytrzymałości już po kilku godzinach, a 80-90% w ciągu jednego dnia. Wyjątek stanowią tylko betony z żywic fenolowych i furanowych, które wymagają dodatkowego wygrzewania.
Zmienne obciążenia mogą wywoływać obniżenie wytrzymałości, a niekiedy nawet zniszczenie betonu żywicznego. Przy dostatecznie wysokiej częstotliwości zmian obciążeń w wyniku efektu histerezy część energii mechanicznej zostaje przemieniona w ciepło, materiał ulega rozgrzaniu i w konsekwencji następuje dalsze obniżenie jego wytrzymałości.
Wpływ czasu na wartość odkształcenia betonów żywicznych jest znaczny nawet w temperaturze pokojowej. Stabilizacja pełzania następuje stosunkowo szybko, bo po 2-3 miesiącach. Wytrzymałość trwała betonów poliestrowych i furanowych - zarówno przy ściskaniu, jak i przy zginaniu - wynosi 0,3-0,5 wytrzymałości doraźnej. Moduł sprężystości maleje blisko dwukrotnie. Zachowanie betonów żywicznych nod obciążeniem zależy nie tylko od czasu i naprężenia, ale - w przeciwieństwie do zwykłych betonów - w dużej mierze od temperatury. Wraz ze wzrostem temperatury maleje wytrzymałość mechaniczna i moduł sprężystości betonów żywicznych, rośnie zaś wartość odkształcenia, współczynnik Poissona, podatność na pełzanie, a także współczynnik rozszerzalności termicznej.