img380 2

247

szą odpornością na nagłe zmiany temperatury. Ponieważ odporność wyrobów szklanych na nagłe zmiany temperatury maleje wraz ze wzrostem grubości ścianek, istnieje zasada, że naczynia laboratoryjne powinny mieć na tyle cienkie ścianki, na ile pozwala wytrzymałość mechaniczna.

Kształt naczynia w szkle laboratoryjnym odgrywa bardzo ważną rolę. Wyroby o płaskim dnie mają mniejszą odporność na nagłe zmiany temperatury od naczyń

0    dnie okrągłym. Podwyższenie odporności na nagłe zmiany temperatury naczyń szklanych, które z konieczności mają płaskie dna, uzyskuje się przez łagodne zaokrąglenie przejścia między dnem a korpusem naczynia.

Odporność termiczną gotowych wyrobów obniżają również niewłaściwie zatopione lub szlifowane obrzeża, a także niejednorodność termiczna i chemiczna masy szklanej, z której zostały one wykonane.

Poniżej przedstawiono przykłady najczęściej stosowanego szkła laboratoryjnego, do których należą przede wszystkim zlewki, kolby, bagietki, różnego rodzaju krystalizatory, cylindry, lejki, chłodnice, szkiełka zegarkowe, wkraplacze, pipety

1    rozdzielacze.

10.1.4. PRZYKŁADY SZKŁA LABORATORYJNEGO

Zlewki

Zlewki (rys. 10.1) mają kształt cylindrycznego płaskodennego naczynia nieza-sklepionego z jednej strony. Kształtem nieco przypominają szklankę. Zlewki laboratoryjne najczęściej wykonane są ze szkła boro-krzemowego lub tworzywa sztucznego. Proporcja wysokości ścianki bocznej do średnicy dna wynosi około 4-5:1. Większość zlewek posiada uformowany wylew ułatwiający opróżnianie naczynia. Zlewki stosowane w laboratorium różnią się między sobą pojemnością. Wyróżniamy zlewki o pojemności 30, 50, 100, 250, 600 i 1000 cm³. Niektóre zlewki posiadają małodokładną skalę, przez co umożliwiają zgrubne określenie objętości substancji. W warunkach laboratoryjnych zlewki najczęściej wykorzystywane są do przygotowywania roztworów, przeprowadzania prostych reakcji chemicznych, miareczkowania czy zgrubnego odmierzania objętości płynnych substancji.

a)    b)

Rys. 10.1. Zlewki laboratoryjne: a) ogólnego zastosowania; b) służące do miareczkowania